Covid-19 Dünya Ekonomisinde Ciddi Hasarlar Bırakacak
Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını, toplum sağlığıyla birlikte ülke ekonomilerini de etkiledi.
OSTİM Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Murat Yülek, Covid-19 salgınının sebep olduğu belirsizlik ve tüketim ve yatırım talebindeki düşüşle birlikte dünya ekonomisi üzerinde yıkıcı etki yapacağı beklentisinin genel bir kanı haline geldiğini ifade ediyor.
Çin ekonomisi yüzde 32 daralacak
Tüketim ve yatırım talebindeki düşüşe dikkat çeken Murat Yülek, “Bu etki sebebiyle bazı uluslararası bankaların ekonomistleri, dünya ekonomisinde, yılın ilk yarısında İkinci Dünya Savaşı sonrasındaki en büyük daralmalarının yaşanacağı öngörüsünde bulundu. Örneğin, Deutsche Bank’a göre Çin ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde yüzde 32 oranında daralacak. Bununla birlikte banka, Çin ekonomisinin ikinci çeyrekte yüzde 34 oranında bir büyüme kaydedeceğini öngörüyor.” dedi.
AB’den KOBİ’lere yatırım desteği
Büyük ekonomiye sahip bazı ülkelerin salgına karşı aldıkları ekonomik tedbirler hakkında bilgi veren Rektör Yülek, “Virüsün dünya ekonomisine önemli risk oluşturduğu anlaşıldığında, ABD Mart ayında büyük bir ekonomik paket yürürlüğe koydu Amerikan Merkez Bankası FED, politika faizlerini yüzde 0-0.25 bandına düşürürken piyasaya 700 milyar dolar seviyesinde likidite sağlayacağını açıkladı.
Fransa 17 Mart tarihinde 345 milyar avroluk bir paket açıkladı. Fransız Maliye Bakanı ise Fransız ekonomisinin 2020 yılında yüzde 1 daralacağının beklendiğini söyledi. Avrupa Birliği Maliye Bakanları, Birliğin GSYH’sinin yüzde 1’i seviyesinde mali tedbirler alacaklarını ve yine GSYH’nin yüzde 10’u seviyesinde borç garantisi ve vergi tahsilat geciktirmeleri yapılacağını açıkladı. Buna ilave olarak AB, 75 milyar avro büyüklüğünde KOBİ’lere yatırım ve halka da sağlık desteği vereceğini açıkladı. Birlik, şirketlere de 8 ile 20 milyar avro arasında finansman sağlayacak.” bilgisini verdi.
Türkiye’de açıklanan ekonomi paketlerini ve destekleri de hatırlatan Yülek, “Covid-19 ekonomik etkilerini azaltmak için alınan tedbirlerin doğrudan yerel ekonomileri korumaya yönelik olduğu da göz önüne alındığında, zaten bir süredir içerisinde bulunduğumuz küresel durgunluğun seyrinin virüs etkisiyle artarak devam etmesi ve ekonomik daralmaların baş göstermesi, bu nedenle de bu virüsün dünya ekonomisine ciddi hasarlar bırakması kaçınılmaz gözüküyor.” değerlendirmesini yaptı.
Ticaret savaşları devam edecek
Covid-19 salgınından önce dünya ekonomisi gündeminin en önemli maddelerinden birinin Çin-ABD ticaret savaşı olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Murat Yülek, ticaret savaşlarının temelinde ABD’nin, Çin ve Almanya’ya büyük meblağlı dış ticaret açığı vermesinin olduğunu söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Almanya ve Çin’e karşı verilen dış ticaret açığına savaş açtığını bunun da ticaret savaşlarını başlattığını vurgulayan Yülek, “Dünyanın en büyük ihracatçısı olan Çin, 2019 yılında toplam 2,5 trilyon dolar seviyesinde ihracat geliri sağladı. Yani her ay, Türkiye’nin toplam ihracatından daha yüksek ihracat gerçekleştirdi. Buna karşılık, ithalatı 2,1 trilyon dolarda kaldı ve dolayısıyla 430 milyar dolarlık (Türkiye’nin toplam ihracatının iki buçuk katı) ticaret fazlası verdi.
ABD açısından bakıldığında, 430 milyar dolarlık dış ticaret açığının 346 milyar dolarının Çin’den, 51 milyar doları ise Almanya’dan kaynaklanıyor. Yani iki ülke, 430 milyar dolarlık açığın yaklaşık 400 milyar dolarını temsil ediyor. Bu da Trump’ın ticaret savaşlarını tetikleyen faktör.
Covid-19 sırasında hızla gerileyen dünya ticareti, Covid-19 sonrasında bir miktar iyileşecek ancak Çin ve Almanya’nın ana aktörler olduğu küresel dış ticaret dengesizlikleri, ticaret savaşlarının devam etmesini sağlayacak.” görüşlerini paylaştı.