ODES’le Orman Yangınlarına Erken Müdahale Edilecek
OSTİM Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde geliştirilen ODES, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Ankara Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı’ndan temsilcilerin katıldığı programla tanıtıldı.
OSTİM Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Murat Yülek, üniversite olarak, ihtiyaçların çözümünde aktif rol üstlendiklerini hatırlattı. COVID-19 pandemisinin başladığı ilk aylarda ev tipi uygun maliyetli ventilatör geliştirdiklerini dile getiren Rektör Yülek, sanayinin üniversitesi olarak sorumluluk bilinciyle hareket ettiklerini ve orman yangınlarının erken tespit edilmesi çalışmalarına hız vererek ODES’in geliştirildiğini anlattı.
İhtiyaçların çözümünde referans OSTİM
OSTİM Yönetim Kurulu Başkanı ve OSTİM Teknik Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Orhan Aydın, dünyayı tüm varlıklarıyla beraber korumanın ve yaşatmanın insanın temel görevi olduğunu belirtti.
OSTİM’in pek çok alandaki üretim kabiliyeti ve teknolojik alt yapısına dikkat çeken Aydın, ihtiyaç duyulan bir ürün veya hizmetin tedarik edilmesinde ilk olarak OSTİM’in referans olabileceğini söyledi.
Orman yangınlarından duydukları üzüntüyü dile getiren Aydın, yangınların başından beri çözüm arayışı içerisinde olduklarını dile getirdi. Orhan Aydın, “Orman yangınları başladığında OSTİM’deki kümelenmelerimiz organize olarak yangın bölgelerindeki ihtiyaçların giderilmesi noktasında destek sağladılar. OSTİM Teknik Üniversitesi’nden akademisyenlerimiz, yangınların erken tespit edilmesi ile ilgili çalışmalar yürüttüler. ODES bu şekilde ortaya çıktı. Emeği geçen tüm akademisyenlerimizi ve çalışanlarımızı kutluyorum.” dedi.
ODES
OSTİM Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Demiral Akbar, Dr. Öğretim Üyesi Okan Öner Ekiz tarafından hayata geçirilen Orman yangınlarının önlenmesinde erken uyarı hizmeti sağlayacak olan ODES bir radyo frekans verici, pil, kontrol devresi ve termomekanik anahtardan oluşuyor.
Dr. Öğretim Üyesi Okan Öner Ekiz ODES ile ilgili şu bilgileri verdi: “Yangın anında oluşan yüksek sıcaklık normalde açık olan termomekanik anahtarın kapalı konuma gelmesi ile pil ve kontrol devresi arasında elektriksel iletim oluyor. Kontrol devresine güç verilmesi durumunda radyo frekans verici üzerinden alarm sinyali veriyor. Termomekanik anahtarın normalde açık (pasif) olması pilin bağlantısını devreden ayırıyor. Böylelikle üzerinde yük olmayan şarj birincil pilin kapasitesi kullanılmadığından dolayı raf ömrü kadar korunuyor. Cihaz hiç enerji tüketmediğinden dolayı on yıllarca pasif durumda bekleyebiliyor. Pil kapasitesi alarm mesajını vermeye yetecek en düşük seviyede seçili. Termomekanik anahtarın anahtarlama sıcaklığı orman alanındaki rutin anlık maksimum sıcaklıktan daha yüksek ancak yakın mesafede başlayan bir yangında oluşan ortam sıcaklığından daha düşük seçiliyor.
Radyo frekans verici, termomekanik anahtar, elektronik kontrol birimi ve pil birimleri polimer bir kasanın içerisinde. Termomekanik anahtarın metalik bölümleri polimer kasanın alt ve en dış kısmına yakın yerleşik. Böylelikle sıcaklık artışı esnasında ilk olarak termo mekanik anahtar ısınıp, elektronik komponentler daha soğuk kalıp fonksiyonel kalıyor.”
Çevresel koşullara dayanıyor
Sistemin çevresel koşullara dayanıklılığını artırmak için, polimer kasanın içerisine komponentlerin yerleştirilmesi sonrası sıvı bir polimer reçine ile potlanacağını ifade eden Ekiz, sistemin mekanik dayanımı artırmanın dışında termal izolasyon sağlandığını vurguladı. Ekiz, düşük termal iletkenlik dışa yakın termomekanik anahtarın aktifleşip merkezdeki elektronik birimlerin yangın anında mesaj vermeye yetecek kadar fonksiyonel kalabildiğini belirtti.
ODES’in ağaçlar üzerine vidalanarak, yapıştırılarak veya bağlanarak takılabildiğine dikkat çeken Ekiz, “yangın anında oluşan yüksek sıcaklık anahtarı tetikleyerek ve kontrolcü radyo vericisi ile seri numarasını periyodik aralıklarla yayın yapıyor. Her birimin maksimum yayın çapından daha az olacak mesafede merkezi alıcı birimleri bulunuyor. Merkezi alıcı birimleri kendi aralarında sinyal iletimi yaparak bir ağ yapısı oluşturuyor. Böylelikle arazi üzerinde bulunan bütün cihazlar tek noktadan takip edilebiliyor” dedi.
