Teşvikte “açılım” tutmadı
Teşvikte kalkınmada öncelikli bölgelere “yatırım açılımı” tutmadı. Yerli firmaların teşvike bağlanan sabit sermaye yatırımlarının yüzde 5’i Güneydoğu Anadolu’ya, yüzde 4’ü Doğu Anadolu’ya giderken, teşvikte aslan payını yüzde 36 ile Marmara, yüzde 19 ile Akdeniz, yüzde 12 ile Ege Bölgesi aldı.
Teşvikte Doğu ve Güneydoğu başta olmak üzere kalkınmada öncelikli bölgelere “yatırım açılımı” tutmadı. Yerli firmaların teşvike bağlanan sabit sermaye yatırımlarının yüzde 4’ü Doğu Anadolu, yüzde 5’i Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne giderken, teşvikte aslan payını yüzde 36 ile Marmara, yüzde 19 ile Akdeniz, yüzde 12’sini Ege Bölgesi aldı.
Ekonomi Bakanlığı’nın verilerine göre, 2011 yılı Eylül ayında yerli firmalara yönelik 256 adet yatırım teşvik belgesi düzenledi. Söz konusu belgelerde öngörülen sabit yatırım tutarı 3 milyar 505.4 milyon TL, öngörülen istihdam 7 bin 879 kişi olarak belirlendi. 2011 yılının Ocak-Eylül döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3.6 azalışla 43 milyar 97 milyon TL’lik sabit sermayeli yatırım teşvike bağlandı. Bu dönemde verilen teşvik belgesi sayısı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 11.8 artışla 3 bin 524 adet oldu. İlk 9 ay itibariyle teşvike bağlanan yerli yatırımlarla öngörülen toplam istihdam yüzde 1.5 azalışla 98 bin 726’ya yükseldi. 2006 yılından 2011 yılının Eylül ayına kadar olan dönemde teşvike bağlanan sabit sermaye yatırımları toplam 235 milyar 465 milyon TL’ye yükselirken, teşvik belgesi sayısı 21 bin 567’ye, teşvike bağlanan yatırımlarla öngörülen istihdam ise 827 bin 59 oldu.
5.5 yılda teşviklerden aslan payını Marmara aldı
Yerli firmaların teşvike bağlanan sabit sermaye yatırımlarının yüzde 5’i Güneydoğu Anadolu’ya, yüzde 4’ü Doğu Anadolu’ya, yüzde 10’u Karadeniz Bölgesi’ne giderken, teşvikte aslan payını yüzde 36 ile Marmara, yüzde 19 ile Akdeniz bölgesi aldı. Bu dönemde İç Anadolu Bölgesi teşvike bağlanan sabit sermaye yatırımlarının yüzde 11'ini, Ege Bölgesi yüzde 12'sini çekti. 2006 yılında Eylül 2011’e kadar 5.5 yılı aşkın dönemde teşvike bağlanan 235.5 milyar TL’lik sabit sermaye yatırımlarının 84.5 milyar TL’si Marmara Bölgesi’ne, 45.3 milyar TL’si Akdeniz Bölgesi’ne, 27.7 milyar TL’si Ege Bölgesi’ne gitti. Bu dönemde Doğu Anadolu Bölgesi’nde 9.3 milyar TL, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 12.2 milyar TL, Karadeniz Bölgesi’nde 22.9 milyar TL’lik sabit sermaye yatırımı teşvike bağlandı. Muhtelif yerler başlığı altında toplanan teşvik kapsamındaki sabit sermaye yatırımları ise 8.2 milyar TL oldu.
9 aylık dönemde teşvikli yatırımların yüzde 39’u Marmara Bölgesi’ne
2011 yılının 9 ayında da tablo değişmedi. Yılın 9 ayında 43 milyar TL’ye ulaşan sabit sermaye yatırımların yüzde 39.1’i Marmara Bölgesi’ne gitti. 2010 yılının 9 ayında 13.4 milyar TL’lik sabit sermaye yatırımlarına ev sahipliği yapan Marmara Bölgesi, 2011 yılının aynı döneminde 16 milyar 378 milyon TL’lik sabit sermaye yatırımı çekti. Bu dönemde İç Anadolu Bölgesi’nde 4 milyar 816 milyon TL, Eğe Bölgesi’nde 4 milyar 709 milyon TL, Akdeniz 5 milyar 336 milyon TL, Karadeniz Bölgesi’nde 4 milyar 702 milyon TL, Doğu Anadolu’ya 2 milyar 683 milyon TL, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 3 milyar 622 milyon TL sabit sermaye yatırımı teşvike bağlandı. Muhtelif yerler başlığında yer alan teşvike bağlanan sabit sermaye yatırımlarının büyüklüğü ise 272 milyon TL oldu.
Bölgelere göre sabit sermaye yatırımlarının toplam içindeki payı sırasıyla İç Anadolu’da yüzde 12.4, Eğe Bölgesi’nde yüzde 11.6, Akdeniz Bölgesi’nde yüzde 12.3, Doğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 3.1, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 4.6, muhtelif yerlerde yüzde 0.6 düzeyinde gerçekleşti.
İmalat sanayinde 19 milyar TL’lik yatırım teşvike bağlandı
Teşvikli yatırımlar çerçevesinde bu yılın 9 ayında imalat sanayinde faaliyet gösteren yerli firmaların teşvike bağlanan 12 milyar 552 milyon TL’lik sabit sermaye yatırımlarının yüzde 44’ünü imalat sanayi yatırımları oluşturdu. Ocak-Eylül döneminde imalat sanayinde teşvike bağlanan sabit sermaye yatırım büyüklüğü 19 milyar 52 milyon TL’ye ulaştı. Enerji sektöründe 10 milyar 950 milyon TL’lik, hizmetler sektöründe 10 milyar 493 milyon TL’lik sabit sermaye yatırımı teşvike bağlanırken, tarım sektöründe teşvike bağlanan sabit sermaye yatırım tutarı 1 milyar 339 milyon TL oldu. Madencilik sektöründe teşvike bağlanan sabit sermaye tutarı 1 milyar 263 milyon TL düzeyinde gerçekleşti. Teşvike bağlanan yatırımlar içinde enerjinin payı yüzde 25, hizmetler sektörünün payı yüzde 24, tarım ve madencilik sektörünün payı yüzde 3’er oldu.
