AKİP Yeni Rotasıyla Daha Etkin Olacak
Artan rekabet ortamında rakiplerden farklı olabilmek, sürdürülebilir yapıya kavuşmak için üretim yapıları ve ticaretin küresel stratejileri gün geçtikçe değişiyor. 2023 hedefleri doğrultusunda dünyanın ilk 10 ekonomisi içine girmek isteyen Türkiye de bu noktada gerek KOBİ’ler gerekse ölçeği büyük işletmelere desteklerini çeşitlendiriyor.
Ekonomilerin temel güçlerinden biri olan KOBİ’ler, gelişmiş ülkelerde kümelenme modelleriyle küresel markalar haline dönüşüyor. Katma değeri yüksek üretim, teknoloji ve tasarımın, markaların sağlam temeller üzerine inşa edilmelerine ve büyümelerine önemli katkıları oluyor.
Batı’daki geçmişi çok eskilere dayanan kümelenme çalışmaları, Türkiye’de de son 15 yılda sıkça konuşuluyor ve başarılı örnekleri görülüyor. Ülkemizde birçok sektör, kriz ortamlarında dayanıklı olabilmek, yeni pazarlara açılabilmek ve uluslararası ticaret ağının güçlü oyuncusu haline gelebilmek için çıkış noktası olarak kümelenmeyi görmeye başladı.
Bu ortam içerisinde OSTİM başta olmak üzere Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde başarılı kümelenmeler faaliyete geçti. Devlet de bu yapılara yönelik teşvik mekanizmaları geliştirdi. Türkiye’deki kümeler ve küme girişimleri arasındaki işbirliği ve koordinasyonun sağlanması amacıyla 2010’da imzalanan niyet protokolü ile de AKİP oluşturtuldu. AKİP’in kurulduğu günden bu yana geçen süre içinde bazı küme ve küme girişimleri çalışmalarını sonlandırırken çok sayıda yeni küme girişimi oluştu.
Aralık 2016’da yeni bir sayfa açıldı
Söz konusu gelişmeler hızlı bir şekilde sürerken, AKİP de kuruluş amacı doğrultusunda sahadaydı. Platformdan en büyük beklenti; kümelerin koordinasyonunda etkin bir rol üstlenmesi idi. Bu talep doğrultusunda; ‘Anadolu Kümelerinin Çatısı’ olarak da nitelendirilen Platformun kurumsal gücünü pekiştirmek, kümelenme başta olmak üzere alanına giren ulusal politikalarda söz sahibi konuma gelmesini sağlamak amacıyla yeni bir yol haritası çizildi. 16 Aralık 2016’da OSTİM’in ev sahipliğinde Ankara’da düzenlenen 4. toplantı, AKİP’in geleceğine ilişkin hedeflerinde milat oldu.
Yeni dönemin şekillendiği toplantıya, ülke genelinden 41 kümelenme kurumsal katılım sağladı. AKİP'in Ankara buluşmasında; bakanlık, kalkınma ajansı ve üniversite temsilcileri ile sanayi, ticaret odası, kümelenme yönetimlerinden 95 katılımcı yer aldı. Her bir küme hakkında karşılıklı bilinirlik ve görünürlüğü sağlayarak süreçte beraber ilerlemek için ortak niyet ve kuralların yeniden tanımlanarak yürürlüğe konulmasının hedeflendiğini toplantıda AKİP’in yeni dönemdeki faaliyetlerini koordine edecek 7 kişilik İcra Kurulu oluşturuldu.
İleri hedefler
Türkiye’deki tüm kümeler ve küme girişimlerinin doğal üye kabul edildiği AKİP’in, temel amacı, “Üye kümeler arasında iletişim ve işbirliğini artırarak birlikte büyüme ve gelişmeye katkı sağlamak.” ifadeleriyle özetlense de AKİP’in masasında dört maddelik ‘ileri hedefler’ var. Bunlar sırasıyla şöyle:
- - Bölgesel kalkınma modeli olan Kümelenme çalışmaları hakkında farkındalık yaratmak, Türkiye’de yaygınlaştırmak ve geliştirmek. Merkezi, yerel otoriteler ve üniversiteler ile ilişkilerin geliştirilmesine destek vermek.
- - Kümeler ve küme girişimleri arasında koordinasyonu sağlamak, bilgi ve deneyimlerini paylaşmak ve yeni kümelerin gelişmelerine teşvik etmek ve destek olmak. Kümeler arası işbirliklerini, iş ortaklıklarını artırmak ve ortak projeleri geliştirmek, sunmak ve yürütmek,
- - Uluslararası işbirliği ağ ve platformlarında etkin yer almak ve kümelerin uluslararası tanıtımını yaparak küresel değer ve tedarik zincirlerine eklenmesini sağlamak,
- - Ulusal kümelenme politikası ile destek modellerinin geliştirilmesi ve uygulanmasına katkı vermek.
“ÜLKEMİZİN REKABETÇİ GELECEĞİNE HAZIRLIK YAPIYORUZ”
Gülnaz Karaosmanoğlu - OSTİM Vakfı Müdürü/AKİP Genel Sekreteri: 2009 yılında o zaman çok az sayıda küme ve küme girişimi ile kurduğumuz Anadolu Kümeleri İşbirliği Platformu, kuruluşundan bu yana gerçekleşen gelişmeleri de dikkate alarak 2016 yılında çalışmalarını yeniden tasarlayarak hız kazandırdı. Gelişmeler diyorum çünkü AKİP kurulduğu günden sonra Ekonomi Bakanlığı ve kalkınma ajansları, son dönem Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı destekleriyle ülkemizdeki küme ve küme girişimi sayısı oldukça arttı.
2016 Aralık ayında 25 kurumdan 33 kümenin katılımıyla yaptığımız çalıştayla bir icra kurulu ve iş planı oluşturduk. Bu arada bizim tespit ettiğimiz küme ve küme girişimi sayısı 60’a ulaşmış bulunuyor ve her birini bizzat yerinde tanımaya çalışıyoruz. İş planı doğrultusunda 2017 Şubat ayından itibaren kümelerimizi tanıma ve bilgi toplamaya çalıştık ve büyük oranda tamamladık. Şimdi iletişim araçlarını oluşturuyoruz.
AKİP'in misyonu devam edecek
Eylül ayı itibarıyla benzer ve ilişkili sektörlerde çalıştaylar yapacak, Aralık ayı itibarıyla da ‘Kümelerarası İşbirliği Konferans ve Görüşmeleri’ organizasyonunu gerçekleştireceğiz. Bu buluşmanın sonuçları, AKİP’in misyonu ve ilerleyen dönem çalışmalarını belirleyecek. Tabii tüm bu süreçlerde bakanlıkların, kalkınma ajanslarının, destekleyici kurum ve kuruluşların ve tabii üniversitelerin iş birliği ve desteği oldukça önemli. AKİP’in misyonu ülkemizin küme haritasının en rekabetçi, verimli ve işlevsel bir şekilde planlanması ve oluşturulmasına kadar devam edecek.
AKİP çalışmaları kapsamında yaptığımız bölgesel ziyaretler, çalışma rotamız ve işlevimiz açısından çok kıymetli tespitler yapmamıza imkan sağladı. Birincisi; bırakın farklı bölgeleri aynı şehirde bile aynı sektörde birkaç kümelenme yada küme girişimi çalışması mevcut. Ankara’da savunma, medikal; Bursa’da tekstil; Gaziantep’te tekstil, gıda gibi. Kimi şehirlerde ise rekabet avantajı ve gelişmiş değer zinciri gün gibi açık küme potansiyelleri ortada kalmış Gaziantep’te halı, İzmir’de organik gıda gibi.
En vahimi ise gerekli girdilere sahip olup olmadığına bakmadan dile getirilen kümelenme hevesleri. Desteklerin istismarı ve kaynak israfına kadar varan plansızlıklar. Diğer tarafta kümelenmenin önemini sezmiş, kavramış ama nasıl ilerleyeceğini bilemeyen tüm çabasıyla bilgi toplamaya çalışan küme liderleri, işletmeler. Tüm bunların düzeltilmesinde ve geliştirilmesinde öncelikle kümeler arasında ve paralelinde kamu ve destekleyici kurum ve kuruluşların arasındaki iletişim ve koordinasyonun önemli bir rolü olduğunu düşünüyoruz.
“TÜRKİYE İÇİN VAZGEÇİLMEZ”
Halil Tokel - SAHA İstanbul Kümelenmesi Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı: AKİP, Türkiye için vazgeçilmez bir araç. Türkiye, kendisine bir hedef koydu; 2023 yılında dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girmek istiyor. 25 bin dolar’lık kişi başı milli gelir sağlamak istiyor. Bu şartları sağlayabilecek potansiyeli var.
Aşağı yukarı üretimin olduğu her alanda kümelenme potansiyeli mevcut. Hal böyle olunca bütün bir ekonominin kılcal damarlarını toplama, bir ana damar içerisinde bunların akışını temin etmek gerekir. Kümelerimizin en üst düzeyde fayda görebilmesi için de küme üyelerinin küresel boyuta taşınmalıdır.
400 bin tane KOBİ’nin sahipleriyle görüşsek ve desek ki; ‘Türkiye savaş uçağı, deniz altı yapmak istiyor.’ Aklınıza gelen en kompleks ürünü söylüyoruz. Bunları parçalara ayırdığımızda, bu parçaların Türkiye’de yapıldığını ya da yapılabilecek olduğunu görürüz. Bu ne demektir? Türkiye aslında istediği her şeyi yapabilir. Hal böyle olurken; bunu yapacak yol ve yöntemde AKİP çok kıymetli bir araç. Böyle bir hedefe yürüyen Türkiye için AKİP olmazsa olmaz bir organizasyondur.
“ORTAK SORUNLARA ÇÖZÜMLER ÜRETİLEBİLİR”
Kürşat Göncü - Gaziantep Sanayi Odası Genel Sekreteri: Kümelenme çalışmaları, aynı sektörde faaliyet gösteren firmalarımızın bir araya gelerek ortak bir bilinçle hareket etmesini sağlamakta ve bu doğrultuda yürütülen kümelenme faaliyetleri aracılığıyla firmaların bireysel düzeyde elde edebilecekleri kazançların artmasına vesile olmaktadır.
Ülkemizdeki küme/küme girişimleri ile daha yakından tanışmak, diyalog ve işbirliğimizi artırmak amacıyla AKİP, ülkemizde faaliyet gösteren kümelerin bir araya gelerek daha da güçlenmesine ve kümelenme olgusunun daha başarılı ve verimli bir ortamda sürdürülmesine imkan tanımaktadır.
AKİP aracılığıyla, ülkemizde üretim yaparak katma değer yaratan firmalarımızın birlikte hareket etmeyi, ortak sorunlarına ortak çözümler üretmeyi öğrenme sürecinin kolaylaşacağına ve uluslararası platformda bölgesel güç oluşturmanın adımlarının bu tür işbirlikleri sayesinde olacağına inanıyoruz.
“ETKİN BİR PLATFORM”
Vacit ŞAR - HUKD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı: Kuruluşundan bugüne kadar Anadolu Kümeleri İşbirliği Platformu’nda yer alan Havacılık ve Uzay Kümelenmesi (HUKD), AKİP'in ülkemiz kümelenmelerinin gelişmesine, aralarındaki iş birliği imkanlarının tesisine ve kümelenmeler ile ilgili yasal mevzuatın geliştirilmesine katkıda bulunduğuna inanmaktadır.
HUKD, AKİP'in etkin bir platform olarak ülkemiz kümelenmeleri arasındaki koordinasyonuna devam etmesini ve özellikle Hükümetimiz nezdinde kümelenmeler ile ilgili mevzuat da tüm kümelenmelerin görüş ve önerilerinin yasa yapıcılarına ulaştırılmasının sağlamasını beklemektedir.
“SİVİL İNİSİYATİF İHTİYACINA CEVAP VERİYOR”
Arzu Karaarslan Azizoğlu - GAP Organik Tarım Kümelenmesi Proje Koordinatörü: AKİP, Türkiye’de uzun yıllardır kümelenme çalışmaları yürüten fakat birbirleri ile kısıtlı iletişimi olan kümeleri bir araya getirmesi bağlamında öncü ve önemli bir platform. Bu çerçevede düşünüldüğünde; kümeler arası işbirliği, koordinasyon, tanıtım ve lobicilik gibi hususlarda önemli katkılar yapabilecek bir sivil inisiyatif ihtiyacına cevap vermektedir.
Özellikle destek mekanizmalarını tasarlayan ve politika üreten, uygulayan kurum ve kuruluşlarla mevcut durumunun paylaşılması, ihtiyaç ve taleplerin iletilmesinin yanı sıra sunulabilecek katkıların da bu kurumlarla görüşülmesi bağlamında AKİP önemli rol üstlenebilir. Yine bu çerçevede aynı veya tamamlayıcı sektörlerle iştigal eden kümeleri bir araya getirerek bu kümeler arasındaki işbirliklerini artırma yönünde faaliyetler gerçekleştirebilir. Uluslararası örneklerin de yer aldığı katılımcı organizasyonlar düzenleyebilir.
“YETKİNLİKLERİN PAYLAŞIMI ÖNEMLİ”
Tolga Özbolat - ODTÜ Teknokent Savunma Sanayi Kümelenmesi Koordinatörü: Türkiye’de son yıllarda öne çıkan ve önceki yıllara göre daha fazla vurgu yapılan küme oluşumları olumlu bireysel çıktılar üretmektedir. Ancak, bu oluşumların ekonomik anlamda kayda değecek etki yaratmaları için birbirlerinden beslenmeleri kritik başarı faktörüdür. AKİP bu hedefe ulaşılması için atılmış en önemli adımlardan biridir.
Kümeler arasında tanınırlığın artırılması, paydaşların vizyonlarının genişletilmesini sağlayacak en basit ve hızlı yol olarak görülmektedir. Tarafların, bir diğer paydaşın yeteneklerinin yardımıyla, ekonomiye katkısını artırmasının önündeki engellerin üstesinden gelmesi bizce en belirgin çıktı olacaktır. Farklı nitelikteki kümelerin yetenek ve yetkinliklerinin diğer paydaşlarla paylaşılması kritik önemdedir.
“DENEYİMLERİMİZİ PAYLAŞTIKÇA GÜÇLENECEĞİZ”
Yaşar Çelik - OSTİM Yenilenebilir Enerji ve Çevre Teknolojileri Kümelenmesi Yönetim Kurulu Başkanı: Küme olarak birlikteliğin gücüne inanıyoruz. AKİP’in, kümelenme konusunda ulusal bazda bir birliktelik oluşturarak, bölgesel kalkınma konusunda sektör fark etmeksizin tek bir dil ile ihtiyaçları tespit edip, dile getirerek çözümler üretebilecek güce kavuşturulmasını sağlamalıyız. AKİP Kümelerin lobi gücü olmalıdır.
Yatay bir alanda faaliyet göstermenin avantajıyla, birçok farklı sektördeki kümelerle, AKİP vasıtasıyla gelişecek iş birliği ortamlarında birikimlerimizi paylaşarak güçlenmeyi, yerli üretime ve KOBİ’lerin gelişimine farklı açılardan katkı sunabilmeyi isteriz.
“BİLGİ VE BİRİKİM DESTEĞİ VERİLMELİDİR”
Halide Rasim - İş ve İnşaat Makineleri Kümelenmesi Yönetim Kurulu Başkanı: AKİP, olmasına ve faydasına inandığım bir yapı. Tüm kümeler ulusal ve uluslararası platformda benzer faaliyetler yürütüyorlar. Sadece odaklandıkları sektör farklı. Bu sebepledir ki kümelerde uygulanan iyi örneklerin paylaşımı ülkemizdeki tüm kümeler adına güzel sonuçlar verebilir.
Ayrıca kümelenme 10 yıl öncesine kadar daha iyi biliniyor olsa da, Türkiye’de hala bu kavramı tam manasıyla bilmeyen sektörler var. Potansiyellerin de belirlenip kurulacak kümelere bilgi ve birikim desteği verilmelidir. İŞİM olarak AKİP’ten beklentimiz; kümeler arası iş birlikleri oluşturacak bir çalışmanın gerçekleştirilmesidir.
“BÜYÜK BİR BOŞLUĞU DOLDURMAKTADIR”
Akman Karakülah - OSTİM Kauçuk Teknolojileri Kümelenmesi Yönetim Kurulu Başkanı: 2013 yılında faaliyete geçen OSTİM Kauçuk Teknolojileri Kümelenmesi, kauçuk sektörü ile ilgili olarak kamu, üniversite ve KOBİ’lerin iş birliğini tesis etmek amacıyla kurulmuştur. Kümelenmeler farklı konularda çalışsalar da birbirleriyle ilişki içerisinde olmaları gerekliliği ortaya çıkmıştır.
Kümelenmelerin kuruluş amaçları üyelerinin teknolojilerini, yeterliliklerini ve ihracat yeterliliklerini geliştirmektir. Ortak hedef ise ülkenin gelişmişlik seviyesini artırmaktır. Bu açıdan AKİP, ortak problemlerin çözümü, doğru örneklerin ön plana çıkarılması, sorunların kamuya doğru aktarılması açısından büyük bir boşluğu doldurmaktadır.
“BÖLGESEL KALKINMA GÜÇLÜ KOBİ’LERLE SAĞLANIR”
Mithat Ertuğ - OSTİM Savunma ve Havacılık Kümelenmesi Yönetim Kurulu Başkanı: Kümelenmeler, gönüllük esasına dayalı, uzun soluklu çalışmalar olması sebebiyle; özverili çalışmalar sunabilen, bu konuda emek harcayan paydaşlar ile başarıya ulaşmaktadır. AKİP’ten beklentimiz; kümeler arası işbirliklerini arttırmak, ortak projeleri geliştirmek, bu projeleri beraber yürütmektir. Bu amaç ile kurulan destek mekanizmaları, aktivitelerimizi güçlendirecektir.
Farklı sektörlerde yer alan çeşitli STK’ların ve kümelenmelerin, AKİP toplantılarında birbirlerinden öğrenebilecekleri konular olacaktır. KOBİ’lerin ihtiyaçlarını yerine getirmek için çalışan kümelenmeler için ticaret ve sanayi odalarının kümelenmeleri desteklemesi faydalı olacak; güçlü ve sürdürülebilir KOBİ’ler ile bölgesel kalkınma sağlanacaktır.
“KÜME BİRLİKTELİĞİ KAPSAYICI OLACAKTIR”
Fatin Dağçınar - OSTİM Medikal Sanayi Kümelenmesi Yönetim Kurulu Başkanı: Kümelenme bilincinin oluştuğu her sektörde, bir ileri aşama kümeler arası birliktelik olmalıdır. Özellikle aynı iş kolundaki kümelenmelerin sorunları ve bunların çözümleri bir olacağından karşıdaki muhatap hangi kurum ve kuruluş olursa olsun bireysel çözümler yerine toplu çözüme gidilecek ve daha kapsayıcı olacaktır. Ayrı sektörlerdeki kümelerin birlikteliği de çok önem arz etmektedir. Bu, değişik sektörlerin yetilerini tanımak, bu yetileri kendi sektörlerindeki proseslere entegre edebilmek avantajını getirecektir ki mevcut ürün ve üretim çeşitliliği ile verim artımı sağlayacaktır.
“KÜMELER ÜRÜN GELİŞTİREBİLİR”
İlhami Pektaş - Anadolu Raylı Ulaşım Sistemleri Kümelenmesi Koordinatörü: Kümeler arasında bilginin, teknoloji, Ar-Ge ve pazarlama faaliyetlerinin paylaşımı çok önemli olup kümelerin verim ve performansını artırmada oldukça etkilidir. Bilgi işleme teknolojisindeki hızlı değişim, Ar-Ge faaliyetlerine ayrılan yüksek bütçeler, sabit varlıklara yapılan yatırım ve pazarlama maliyetinin yüksek olmasından dolayı benzer sektördeki kümeler yeni ürün ve teknoloji geliştirme amaçlı ortak projelerini birlikte finanse ederek güç birliği yapabilir, ortak üretim yaparak birlikte ürünler geliştirebilirler.
“ÖNEMLİ ROL ÜSTLENDİ”
Tülin Murathanoğlu - EBK Seramik İş Kümesi Genel Sekreteri: Ekonomik aktörlerin yanı sıra kümelerin de AKİP çatısı altında hareket etmeleri, ülkemizde yeni yeni oluşan ve oturan kümelenme/işbirliği kavramının daha sağlam temellere kavuşmasını ve kümelerin seslerini en iyi şekilde duyurmasını sağlayacaktır. İyi uygulama örneklerinin paylaşılması ve yaygınlaştırılması noktasında AKİP önemli bir rol üstlendi.
Kümelerin resmi düzeyde temsili, talep ve isteklerinin en uygun iletişim yöntemleri ile üst kademelere aktarılması, ihtiyaç duyulan destek ve teşvik mekanizma ihtiyaçlarımızın dile getirilmesi hususunda AKİP önemli faaliyetlere imza atacaktır. AKİP, uluslararası işbirliği ağlarına katılım, iletişim noktası oluşturulması ve ulusal anlamda görünürlük sağlanması adına destekler sağlayabilir.
HABERE AİT FOTOĞRAFLAR İÇİN TIKLAYINIZ
