Kümelenme Madencilikte Yerlileşmeyi Artırır
Sanayileşmenin en önemli ham maddesinin tüm yönleriyle konuşulan çalıştaya, T. C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Şeref Kalaycı, TKİ Genel Müdürü Ömer Bayrak, OSTİM Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Aydın, İş ve İnşaat Makineleri Kümelenmesi (İŞİM) üyeleri ve yöneticileri, OSTİM Kauçuk Teknolojileri Kümelenmesi yöneticileri ve üyeleri, maden sektöründe faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve çok sayıda davetli katıldı.
Yerli kömür üretimi artırılacak
TKİ Genel Müdürü Ömer Bayrak, özel sektör ve kamu iş birliğinin madencilik sektörü için de hayati önem taşıdığını vurguladı.
Ömer Bayrak, enerji gündeminde yenilebilir, nükleer enerji gibi alternatif kaynakların sıklıkla yer alsa da Türkiye’nin zengin linyit kaynaklarının değerlendirilmeye devam etmesinin, enerjide dışa bağımlılığın azaltılmasında önemli bir rol oynadığına işaret etti.
Elektrik üretimindeki kaynak dağılımının yerli kömürde 2019 Eylül ayında yüzde 16’lık bir paya sahip olduğunu dile getiren Bayrak, “TKİ Kurumu olarak satışlarımızın yarısından çoğunu gerçekleştirdiğimiz sektörün elektrik santralleri olması sebebiyle, dışa bağımlılığın azaltılmasında hissettiğimiz sorumluluk da artmaktadır.” dedi.
TKİ’nin 2018 yılında 30 milyon ton kömür üretimiyle son yılların en yüksek rakamına ulaştığını kaydeden Genel Müdür Ömer Bayrak, şunları kaydetti: “Milli Enerji ve Maden Politikamız çerçevesinde 2019-2023 dönemi için hazırladığımız Stratejik Planımızı yayınlamış bulunmaktayız. Planda Kurumumuzun amaçları 4 ana eksen üzerine kurulmuştur: Milli enerji ve maden politikaları kapsamında yerli kömür üretimini arttırarak, elektrik enerjisi, ısınma ve sanayi amaçlı tüketim paylarını yükselterek, pazarda kalıcı ve etkin olmak. Kurumun tüm faaliyetlerinde verimliliği arttırmak. Yerli kömür teknolojilerinin geliştirilmesi ile ekonomik değeri yüksek ve/veya stratejik öneme sahip ürünlerin elde edilmesine yönelik Ar-Ge faaliyetlerine devam etmek. Kurumsal yapıyı geliştirmek, güçlendirmek ve sürekliliğini sağlamak.”
Maden sektörü ihmal edilmemeli
T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Şeref Kalaycı, Yerli kömür üretiminin ülke ekonomisi için gerekliliğine vurgu yaptı. Kalaycı, bakanlık olarak bu çalıştayın çıktılarını dikkate alarak değerlendireceklerini söyledi. Madencilik sektörünün önünü açmak için çaba sarf ettiklerini belirten Bakan Yardımcısı, maden sektörünün ihmal edilmemesi gereken sektörler arasında olduğunu kaydetti.
Çalıştayın ana oturumu, ‘Kömür Kaynakları ve İşletmeciliği’ başlığıyla gerçekleşti. Kömür kaynaklarının durumu, arama ve rezerv geliştirme stratejileri, kömür madenlerinin aranması ve ruhsatlandırılması, ülkede ihtiyaç duyulan kömürün özellik ve miktarı ile yerli kömürün ülke ekonomisi açısından kalkınması açısından önemi, kömür ve enerji fiyatları, kömür ithalatı, pazar sorunları ve teknoloji yerlileştirme konuları oturumda masaya yatırıldı.
Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğünden (MTA) Enerji Hammadde Etüt ve Arama Daire Başkanı İsmail Kara, Türkiye’deki kömür rezervleri hakkında bilgi verdi. Ülkemizin dünya kömür rezervlerinin yaklaşık yüzde 1.8’ine sahip olduğunu söyledi.
Kara; kömürün elektrik üretiminde kullanılmasında ülkelerin payı hakkında şu bilgileri verdi. Çin yüzde 75, Almanya yüzde 45, ABD yüzde 35, Türkiye yüzde 12,5. Türkiye’nin toplam linyit kaynağı 18.9 milyar ton. Toplam taş kömürü 1.525 milyar ton rezerv var. 73 milyon ton da asfaltit rezervi bulunuyor.
“Yerli firmalarla iş birliğine ihtiyaç var”
OSTİM Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Aydın, Teknoloji Yerlileştirme başlığındaki konuşmasında bölgesel ve sektörel kalkınma için kümelenme modeli üzerinde çalıştıklarını anlattı. Aydın, kümelenme modelinin tarihimizde Ahilik olarak karşımıza çıktığına dikkat çekti.
Kümelenme modelinde firmalar, destek kurumları ve eğitim kurumlarının birlikte hareket etmesinin önemine dikkat çeken Aydın, “Üniversiteler bizim sorunlarımızın çözümüne odaklanırsa katma değer oluşturabiliyoruz.” dedi.
İş birliğinin önemine dikkat çeken Orhan Aydın, “Yapılamayacak iş yok. Bunun için işin sahiplenerek, iş paylaşımının yapılması gerekiyor. Savunma Sanayii Başkanlığı bu anlamda başarılı uygulamaları yürütüyor. Maden makinelerini neden yapamıyoruz. Termik santralini neden yapamıyoruz. Enerjinin üretimi konusunda da yeterince yerli üretim yapamıyoruz. Kendi rüzgar türbinlerimizi yapabiliriz. Kömürümüzün yerli kullanımının artırılması için bir termik santrale ihtiyacımız var. Yerli firmalarla ciddi bir iş birliğine ihtiyaç var. Ortak araştırmalar yapmalıyız. TKİ ile beraber ortak araştırmalar yapmalıyız. Sabır ve iş birliği gerekiyor bunun sonucunda da ciddi bir biçimde hepimize refah ve bağımsızlaşma çıkacak. Kömürün kazınması, taşınması, elenmesi ve yakılması, ne kadarı yerli makinelerle yapılıyor?” görüşlerini paylaştı.
OSTİM OSB olarak 7 sektörde Kümelenme çalışmaları sürdürdüklerini belirten Aydın, ARUS ile milli metro araçları üretildiğini, HTK ile de 2020 yılında tüm dünya ile aynı anda yerli ve milli 5G haberleşme sistemine geçmek için çalışıldığını vurguladı.
Aydın, “TKİ bu işi sahiplenirse, maden ve kömür sektöründe de milli takım kurabiliriz; sizin yanınızda sonuna kadar durabiliriz.” dedi.
