V. KOBİ Zirvesi Sonuç Bildirgesi
V. KOBİ ZİRVESİ’ne ilişkin sonuç bildirgesi açıklandı. Finansman, devlet destekleri, patent, kalite, bilişim, ihracat, rekabet hukuku, kümelenme ve AB başlıkları ile deklare edilen bildirge TOSYÖV Başkanı Hilme Develi imzasıyla yayınlandı. Sonuç bildirgesinde yer alan sorunlar ve çözüm önerilerini içeren metinde şu hususlar yer aldı:
“1. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, yeniden yapılandırılarak, Teşvik Uygulama ve İGEME Bakanlığa bağlanmalı, HALKBANK ve TÜBİTAK Bakanlıkla ilişkilendirilerek Bakanlık güçlendirilmelidir.
2. Sanayi envanteri çıkarılarak, öncelikli sektör yaklaşımını da içeren sanayileşme stratejileri bölgesel ve yerel kalkınma temelinde yeniden saptanmalıdır.
3. Ülkemizin Güçlü Ekonomi’ye geçiş yapması, mevcut KOBİ dinamiğini çok yönlü güçlendirmekten geçmektedir. Bu amaçla, “Öğretilmiş çaresizlik - sorgulama yeteneği – katma değer üretebilme becerisi” olarak ifade edilebilecek şeytan üçgeninin aşılarak, büyüme ve kalkınma stratejilerinin başarıya ulaştırılması gerekmektedir. 4. Avrupa Birliği’nin KOBİ’lerinin üzerine titrediği ve gerekli her türlü desteği verdiği gerçekliğiyle yüzleşerek ve rekabetin gereği olarak Türkiye’nin de benzer politikalara yönelmesi ve özellikle 2005’de hazırlanmış olan KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı kapsamında KOBİ’lere destek sağlanmalıdır.
5. 3624 sayılı KOSGEB yasası yeniden düzenlenerek kurumun kaynak ve kadro yapısı güçlendirilmeli, daha işlevli ÇATI KURUM haline dönüştürülmelidir.
6. KOBİ’lerde kurumsallaşma teşvik edilerek kayıt dışının önüne geçmek için üretim ve istihdamın üzerindeki yükler azaltılmalı, Ar-Ge ve inovasyon temeline dayalı üretim yöntemleri benimsenmelidir.
7. Küreselleşen rekabet ortamında KOBİ’leri güçlendirmeye yönelik yurtdışı ve yurtiçi işbirliklerine imza atacakları ortam ilgili tüm kurumların ortak çalışmasıyla sağlanmalıdır.
8. Planlı ve örgütlü sanayi yerleşkelerinin gelişmesinin önündeki engeller gerekli yasal düzenlemeler yapılarak kaldırılmalıdır.
9. Üniversite sanayi işbirliği konusunda bazı illerde KOBİ’leri de kapsayan olumlu gelişmeler ülke geneline yaygınlaştırılmalıdır.
10. KOBİ’lere danışmanlık hizmeti verilebilmesi için her alanda yeterli sayıda danışman envanteri ve danışman akreditasyon sistemi oluşturulmalıdır.
FİNANSMAN
1. KOBİ’lerin uzun vadeli ve düşük faizli kredi olanaklarından yararlanması için gerekli düzenlemeler acilen yapılmalı, bu amaçla iç ve dış kaynaklı fonların çeşitli ve kolaylaştırılmış sistemler dahilinde KOBİ’lerin hizmetine sunulması sağlanmalıdır.
2. Yüksek kredi faizlerinin düşürülmesine yönelik hükümet politikası ve devlet yaklaşımı kesintisiz sürdürülmeli ve makro planda gerekli kısa vadeli önlemler ile ilgili çalışmalar yapılmalıdır.
3. Kredi garanti sistemleri çeşitlendirilip güçlendirilmeli, yaygın biçimde KOBİ’lerin hizmetine sunulmalıdır. Bu amaçla KGF’nin sermaye artırımına Hazine Müsteşarlığı da katılmalı, bölgesel düzeyde yapılandırılmalı, hizmetleri ülke düzeyinde yaygınlaştırılmalı ve KOBİ’lerin karşılaştıkları teminat sorunlarına destek sağlanmalıdır. 4. BASEL II süreci de dikkate alınarak KOBİ’lerin kredilerden aldıkları payların artırılmasına yönelik uygulamalar geliştirilmeli, bu bağlamda kredi sigorta sistemleri, dış kaynaklı fonlar, BASEL II, KGF ve KOBİ A.Ş. vb. konularda bilgilendirme faaliyetleri yoğunlaştırılmalıdır. 5. KOBİ borsalarının sektörel ve bölgesel olarak çeşitlendirilerek yaygınlaştırılması ve daha etkin hale getirilmesi sağlanmalıdır.
6. Bankaların katma değerli üretim ve ihracat yapan KOBİ’lere düşük faizli ve uzun vadeli kredi verebilmesi için Karşılıklar Kararnamesi’nde, BDDK ve Bankalar Birliği çalışmalarında gerekli düzenlemelere gidilmelidir. 7. Girişimcilere Başlangıç Sermayesi sağlayabilmek için Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları teşvik edilmelidir. Girişimcilere İş Melekleri (Business Angels) sistemi gibi yeni finans mekanizmaları oluşturmak için yasal alt yapı oluşturulmalıdır.
TEŞVİK VE DEVLET DESTEKLERİ
1. Ülkemizde KOBİ’lere yönelik devlet destekleri, proje bazlı, sektörel ve bölgesel farklılıklar da dikkate alınarak düzenlenmeli; etkin olarak kullandırılması, sonuçlarının izlenebilmesi ve yeni destek modellerinin oluşturulabilmesi amacı ile desteklerin yetkili tek kuruluş çatısı altında gerçekleştirilmesi temin edilmelidir. 2. KOBİ’lerin nitelikli ara eleman açığını kapatacak ve istihdama katkı sağlayacak somut ihtiyaçlar temelinde planlanmış mesleki eğitim seferberliği bir an önce başlatılmalı, KOBİ’lerin nitelikli ara eleman ihtiyacına dönük devlet desteği yaygınlaştırılmalıdır. AR-GE VE İNOVASYON 1. KOBİ’lerimiz Ar-Ge desteklerine ulaşmada ve zamanında almada büyük güçlüklerle yüzyüzedirler. Bu nedenle, İnovasyonda liderliğe, KOBİ’leri dikkate alan stratejilere, KOBİ’leri himaye eden kaynak planlamalarına ve yenilikçilik kültürünün KOBİ’lere kazandırılmasına yönelik vergi muafiyeti ve diğer teşvik destekleri gibi mevzuat düzenlemeleri yapılmalıdır. 2. Firmanın temel değerlerini belirlemesi, orta ve uzun dönemli yatırım stratejileri oluşturması, yönetişim vb gibi alanlarda başta yeni ve çağdaş araçlarla yaygın eğitimler alması için KOBİ’lere her türlü kamu desteği sağlanmalıdır.
3. Yerel kurumlarla işbirliği yapılarak bölgesel ve ulusal çerçevede inovasyon kültürünün geliştirilmesi ve toplumsal temelde farkındalığın artırılması için gerekli çalışmalar yapılmalıdır.
4. Bilgi toplumuna geçişin teknoloji kullanmaktan ibaret olmadığı yaklaşımıyla KOBİ’leri yaygın bir inovasyon bilgisiyle donatmanın araç ve yöntemleri hızla üretilmelidir.
PATENT
1. İnovasyon sürecinde patentin önemi hesaba katılarak, toplumda bu konudaki bilgi ve bilinç düzeyinin yükseltilmesine dönük çalışmalar organize edilmeli, teknoloji, iş fikirleri, inovasyon yarışmaları çoğaltılmalı ve desteklenerek daha cazip hale getirilmelidir.
2. KOBİ’ler, motivasyonu yüksek, bilgiye dayalı, kaynakları saptanmış bir yol haritasına ihtiyaç duymaktadırlar. Bu ihtiyacın karşılanması için ülke içinde ve dışında güçlü ağlar oluşturulmalı, KOBİ’lerin ulusal ve uluslararası ağ hizmetlerinden Türkçe yararlanacağı çalışmalar bir an önce devreye sokulmalıdır. 3. Patent, sınai mülkiyet ve özellikle fikri mülkiyet haklarının koruma altına alınması ve KOBİlerin bu yönde bilinçlendirilmesi, yasal mevzuatta gerekli düzenlemelerin yapılması ve bunların maliyetlerinin makul düzeylere çekilmesi sağlanmalıdır.
KALİTE
1. KOBİ’lerde işletmecilik başarılı yapılamadığından kalitede hakimiyet sağlanamamaktadır. Üretim faaliyetini kalite bilinciyle gerçekleştirebilmesi için KOBİ’lere işletmecilik kültürü aşılanmalıdır.
2. Kalite artık yönetilen bir süreç haline gelmiştir. Üniversitelerde bugün yeni kalite anlayışına uygun özel programların oluşturulması temin edilmelidir.
BİLİŞİM
1. Küreselleşme süreci bilgi ve iletişim teknolojileri kullanamayan KOBİ’lerin aleyhine bir ortam yaratmaktadır. KOBİ’lerin bilgi ve iletişim teknolojilerine daha fazla yatırım yapması bir zorunlulukken, uygun koşulların sağlanması için devletin altyapı yatırımlarını ucuzlatarak KOBİ’ler arasında yaygın kullanımı sağlaması gerekmektedir.
2. Bilişim sektöründe yerli yazılım firmaları özel teşviklerle desteklenmelidir.
İHRACAT
1. KOBİ’lerin ihracattan aldıkları yetersiz payın artırılması için bilgi ve iletişim teknolojilerinin etkin kullanımı ile beraber, yeni araçlar ve organizasyonlar geliştirilmelidir.
2. İhracatçı ve üretici KOBİ’lerin üretim maliyetlerini indirmeye dönük önlemlere gidilmelidir. 3. Ana-Yan sanayi entegrasyonu derinleştirilmeli, Ar-Ge dahil işbirlikleri güçlendirilmeli ve daha dinamik işbirliği sistemleri kurulmalıdır. REKABET HUKUKU
1. Yüksek Pazar payına sahip olmayan KOBİ’ler rekabet kurallarına hakim değil aksine ve çoğunlukla bu kuralların mağduru durumundadır. Rekabet Hukuku kuralları KOBİ’ler lehine yeniden gözden geçirilerek güçlendirilmelidir. 2. Türk ürünleri için Batı Ülkelerinde aranan kalite standartları Türkiye’ye giren yabancı ürünlerde de aranmalı, Türk sanayisinin kalitesiz mallar karşısında haksız rekabetten dolayı zarara uğramayacağı yasal düzenlemeler bir an önce yapılmalıdır.
ÇEVRE VE ENERJİ
1. Yenilenebilir enerji kaynakları değerlendirilerek bu konuda politikalar oluşturulmalı ve acilen hayata geçirilmeli, sektöre yönelmiş KOBİ girişimleri desteklenmelidir.
2. Kirleten öder anlayışından tüketen öder anlayışına geçilmeli. Çevre standartları ve yaptırımlar işletmelerin ölçek büyüklüğüne bağlı bir esneklik içinde ele alınmalı, biçimlendirilmelidir. 3. Çevre maliyetlerinin düşürülmesi için OSB’lerde kümelenme gözetilmeli, böylece çevre koruma maliyetlerini düşürecek organizasyonlara gidilmelidir.
4. OSB’lerde Enerji Verimlilik Bölgeleri kurulmalı, enerji tasarrufuna yönelik yenilikçi özgün çalışmalarla enerji maliyetleri düşürülmelidir. KÜMELENME
1. Küresel rekabete ülkenin ve KOBİ’lerin hazırlanmasında önemli bir araç olan kümelenmenin yönetişim ve sosyal sermaye özelliği, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte kurgulanarak uygulanmalı ve ortaya çıkan “küme modeli” oluşturduğu sinerjiyle sürdürülebilir bir başarı sağlamalıdır. AVRUPA BİRLİĞİ
1. Avrupa Birliği fonlarından KOBİ’lerin etkin yararlanabilmeleri için proje hazırlanması ve bu projelerin yürütülmesi konusunda kamu, üniversite ve sivil toplum kuruluşları tarafından gerekli destek verilmelidir.