5G Sadece Telefon Değil
Türkiye, 5G’de yerlileştirme için işi sıkı tutuyor. Bu kapsamda Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi de (HTK) çalışmalarını hızlandırdı. 3 operatör ve 16 KOBİ’nin katıldığı, 8 üniversitenin de destek verdiği ‘Uçtan Uca Yerli ve Milli 5G Projesi’yle 2020’de hedef yakalanmaya çalışılacak.
5G’de yerliliğe yönelik çalışmalardaki son durumla ilgili bilgiler veren HTK Başkanı Veli Murat Çelik, Bilgi Teknolojileri Kurumu’nun (BTK) 4.5G ihalesinde ilk sene için yüzde 30 yerlilik kriteri getirdiğini ancak bu oranın yüzde 1.8’de kaldığını hatırlattı. Küme olarak başlattıkları ‘Uçtan Uca Yerli ve Milli 5G Projesi’yle bu hedefe yakın olduklarını belirten Çelik, 4.5G’de trenin kaçtığını ancak, 5G’de standartlar henüz dondurulmadığı için Türkiye’nin bu konuda şansının bulunduğunun altını çizdi.
HTK Başkanı şunları söyledi: “Hedefimiz, 2020’de piyasaya dünya standartlarında operatörlerle beraber test edilmiş ürün grubu çıkartmak. Türkiye’de ilk anda yüzde 45’i hedefliyoruz. 500 kişilik Ar-Ge ekibine ihtiyacımız var. Şu an bunun yarısına sahibiz. Eksiğimizi tamamlamamız için, devletin desteğine ihtiyacımız var. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’yla yakın çalışıyoruz ve TÜBİTAK TEYDEB kapsamında projemizi sunduk.
Projenin ilk değerlendirmeleri olumlu geçti. Şu an çalışmaları yapılıyor. Haziran ayına kadar tamamlanır diye düşünüyorum. Proje tamamlandığında ilk şebekenin 5G’de versiyon 1.0’ını yapacağız. Bunu yaptıktan sonra da, satılacak ürünler, bu şirketlerin ürünlerini devam ettirmesi için yeterli olacak. Teknoloji, gününde ve zamanında çıkarsa para ediyor. Yoksa siz bir sene bile geç kalsanız, firmalar boşluğu dolduruyor.
“Üniversiteler 6G için çalışıyor”
Bu arada biz 5G’yi çalışırken de üniversiteler ve araştırma grupları şu an 6G’yi çalışıyor. Teknoloji öyle bir şey ki bir yerinden yakalarsanız, sürdürürsünüz ama kaçırırsanız, bir yerine dahil olamazsınız. Türkiye’nin ilk yerli baz istasyonunu geliştiren ULAK A.Ş. de kümemizin üyesi. Devletin vereceği paranın boşa gitmemesi lazım. Mükerrer iş yapmamalıyız. Bu yüzden sürekli ULAK A.Ş. ile de toplantı halindeyiz. Onlar 2013 yılında başladılar ve beşinci senedeler, ilk ürünleri de sahaya kurdular. ULAK A.Ş. ile hangi konuları birleştirmeliyiz, bunun üzerine çalışıyoruz. Onların önde olduğu noktalar, bizim önde olduğumuz noktalar var. Dolayısıyla, hiçbir mükerrerlik taşımayan, Türkiye’nin geleceğini ve ekosistemini oluşturacak ortak bir çalışma da kağıt üzerinde çıkmak üzere.”
Milli mesele
5G’nin sadece telefon olarak algılanmaması gerektiğini vurgulayan Veli Murat Çelik şöyle devam etti: “Dünyada müthiş bir tekno milliyetçilik ve tekno kavga çıktı. Bugün insanlar diyor ki, ‘Bu telefon zaten hızlı. Ben burada pırıl pırıl görüntü izliyorum, her şey tıkır tıkır geliyor. 5G ne getirecek bana?’ diyor. Bu gözle baktığınız 5G daha hızlı bir şey getirecek. Ama bu kadar değil. 5G sadece telefon değil! Sizin evinizdeki çay makinesi, fabrikalarınızın içindeki makineler, sağlık cihazı, kalp pili, endüstri 4.0, tarım 4.0. bütün akıllı ulaştırma. Her şeyi internete bağladığınızda, her şeyiniz data üretir ve sizinle alakalı her türlü bilgiyi taşır olacak. Siz bu bilgiyi kendi sistemleriniz üzerinde taşımaz, kendinizin kontrolünde tutmazsanız, bu bilgiyi başkası istediği gibi kullanır sizi manipüle eder.
5G bütün her şeyi veriye döküyor. Bu veri sizin elinizde ve kontrolünüzde olmazsa, siz bu kontrolü bu inisiyatifi başkasının eline vermiş olursunuz. Neden 5G diyoruz? 5G aslında somutlaşmış bir kavram. Aslında önümüze gelen kavram şu; dünyada her şey haberleşme yapılarının üzerine oturacak ve her şey sensör olacak. Siz insan olarak sensör olacaksınız ben sizi takip ettiğimde sizin nerede ne yaptığınızı, nasıl bir yaşam sürdüğünüzü, nasıl bir iş yaptığınızı, nerede uyuduğunuzu biliyor olacağım.
Sabah kalktığınızda Google map size her gün iş yerinize 15 dakika da ulaşabilirsiniz diyor. Ben Google’a iş yerim burası diye tanımlamadım. Ama biliyor. Her gün aynı saatte aynı yere gittiğim için. Bir de ‘Bugün şanslısınız; trafik az.’ gibi süslü cümleler kuruyor. Milli mesele dediğimiz esas mesele bu. Adını 5 diyoruz ama 5 bunu ilk adımı. Biz şimdi bunu yaptık. Bunun arkasından yol haritası üzerinde gelişmesini yapmak zorundayız. Bu planlarımız var.
“TÜRKİYE ÇİPLERİ DE YAPABİLİR”
5G’de yerlilik oranını yakaladıktan sonra bir sonraki hedeflerinin yerlilikte daha alt kademeler inmek olduğunu belirten Veli Murat Çelik, “Biz kümelenme olarak, çipleri de Türkiye yapabilir diye düşündük ve Ankara’da üç üniversitede çok ciddi çalışmalar yapan hocalarımızla konuştuk. Askeri alanda çalışma yapıyorlar ancak bize, ‘Siz 5G içinde neler yapılacağını söyleyin, biz de çip yapalım’ dediler. Bu konuda da bir çalışma başlattık.” dedi.