Bazı Belediyeler Rayda 'Yerli'ye Neden Direniyor?
İZMİR’DE HAYAL KIRIKLIĞI
Türkiye’de raylı sistem yatırımları hızla artıyor. Bu yatırımların ağırlığı 2023 hedefleri doğrultusunda kamu öncülüğünde gerçekleşecek. Ulaşımda önemli bir ihtiyacı görmesi planlanan yatırımlarda belediyelerin tutumları dikkat çekici nitelikte. Bazı belediyeler şehir içi ulaşımı rahatlatacak raylı sistem çalışmalarında kendini dünyaya kanıtlamış yerli markaları seçerken bazıları yerli katkı olmaksızın yabancı markalarda ısrar ediyor. Buna son örnek İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yerli katkı şartı içermeyen 85 adet metro aracı ihalesinde yaşandı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin açtığı Tender No: 7722-IFT-46435 ihale ilan numaralı 17 tren setini (her sette 5 araç-85 Hafif raylı araç) ve ilgili hizmetleri (eğitim), garanti süresi boyunca gerekli sarf malzemelerini, yedek parça ve atölye ekipmanlarını içeren ihale teklifinde, yerli üreticileri yok sayan bir tutum sergilendi.
Buna göre;
1. Son 5 (beş) senede sağlayıcının ortalama senelik cirosunun (teslim edilen ve teslimat bekleyen Mal ve Hizmetlerin fatura bedeli) 100.000.000 EURO karşılığı olması gerekmektedir.
2. İstekli, diğer sözleşmelerdeki taahhütlerini dikkate alarak, 65.000.000 EURO karşılığından az olmamak üzere, üretim nakit akışını sağlamak için yeterli hazır değerlere, ipoteksiz maddi duran varlıklara, kredi limitlerine ve diğer mali olanaklara sahip olduğunu veya erişimi olduğunu gösterecektir.
3. Sağlayıcı olarak son 5 (beş) yıl içinde, en az 2 sözleşmede başarıyla ve esas olarak tamamlanmış olarak ve önerilen tren setlerine benzer toplam 120 adet Hafif Raylı aracın başarıyla teslim edildiğine ilişkin iş deneyim belgesi şartları ihalenin adrese teslim olduğunu ya da yerli katkı olmadan yabancılara verileceğini göstermektedir.
Bu ihalede herhangi bir yerli üretim şartına yer verilmemesi, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın çıkardığı Yerli Malı Tebliği ve Sanayi İşbirliği Programı’na (Offset) ters düşmekte ayrıca yerli sanayicilerimizi yok sayarak ülke sanayimizin gelişmesini de engellemektedir.
Raylı ulaşim sistemlerinde milli markalarımızı üreten ve Innotrans 2014 Berlin Fuarı’nda ülkemizin gurur kaynağı olan yerli firmalarımız dünyada büyük ilgi görür ve sipariş beklerken, tüm yabancı firmalar ülkemizde en az %51 yerli katkı şartı ile üretim yapmak için yer ve ortak ararken, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yerli üretim, yerli malı içermeyen, tamamen yurt dışına bağılımlı bu ihaleyi ARUS (Anadolu Raylı Ulaşım Sistemleri Kümelenmesi) olarak Türk sanayicisine bir hakaret olarak görüyoruz.
Bu nedenle açılan ihalenin derhal ertelenerek şartnameye %51 yerli katkı şartı ilave edilmesi ülkemiz ve sanayicilerimiz için büyük önem arzetmektedir.
Katkı Oranı Sıfır Ama Tabelası Yerli (!)
KONYA’NIN TRAMVAYI ŞAŞIRTTI
Çek Cumhuriyeti’nden Skoda firmasının ürettiği tramvay Innotrans 2014 Berlin Fuarı’nda milli markalarımızın arasında şaşkınlığa neden oldu.
Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından vergilerimizle satın alınan ve hiç yerli katkı içermeyen 60 adet Skoda tramvay, Innotrans 2014 Berlin fuarında milli markalarımız arasında büyük tezat oluşturdu.
Bizim üreticilerimizin ürettiği İpekböceği, Green City, İstanbul Tramvay ve Hafif Raylı Araçları yurt dışında büyük ilgi görüp alıcı ararken Çek Skoda, Konya Büyükşehir Belediyesi’ne sattığı tramvayı büyük bir gururla (!) fuarda sergiledi.
Innotrans 2014 Berlin Fuarı’nda yan yana duran milli markalarımız İstanbul, İpekböceği, Yeşil Bursa, Milli EMU lokomotifimiz ve onun yanında sergilenen Konya Büyükşehir Belediyesi’nin Çek Cumhuriyeti Skoda firmasından satın aldığı hiç yerli katkı içermeyen, tramvay Türk üreticileri tarafından hayretle
karşılandı.
En az %51 yerli katkı şartı sağlayan Siemens, Bombardier, Alstom, CAF gibi firmaların Türkiye’de üretim için yer ve ortak aradığı bir dönemde Konya Büyükşehir Belediyesi’nin bu tavrı, ARUS sanayicileri olarak bizleri derinden yaralamıştır. Konya Büyükşehir Belediyesi eğer isteseydi Çek Skoda
fi rması bu tramvayın en az %51’ini Konya’da Konyalı sanayicilerimizle birlikte yerli olarak üretebilirdi.
Sonuç olarak Berlin’de karşılaştığımız bu fotoğraftan, yerli sanayimiz adına üzüntü duyduk…
Bilindiği gibi; Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından 17 Ekim 2012’de yapılan, mevcut tramvay fi losunu yenilemeye dönük olarak 60 tramvay aracı alımı ihalesi sonuçlanmış ve ihaleyi;
1. SKODA (Çek Cum.): 98 milyon 700 bin Euro 1 milyon 645 bin Euro
2. PESA (Polonya): 109 Milyon Euro 1 milyon 816 bin 666 Euro
3. CNR (Çin): 110 milyon 294 bin 788 Euro 1 milyon 838 bin 246 Euro
4. CAF (İspanya): 113 milyon 931 bin 807 Euro 1 milyon 898 bin 863 Euro
5. Astra (Romanya): 121 milyon 740 bin 488 Euro 2 milyon 29 bin 008 Euro
6. Bombardier (Almanya): 160 milyon 315 bin 533 Euro
2 milyon 671 bin 925 Euro teklifleri veren 6 firma arasından Çek Cumhuriyeti menşeli Skoda firması kazanmıştı.