Kauçuk En Fazla Katma Değer Üreten Sektörler Arasındadır
Dr. Kayhan Olanca - OSTİM Kauçuk Teknolojileri Kümelenmesi Koordinatörü
Hayatımızın her yerinde olan kauçuk, hammadde olarak yüzde 100 yurtdışına bağlı olması sebebiyle ülkemiz için avantajlı sektörler arasında yer almamaktadır. Ancak bakıldığında; ülkemize her yıl 2.5 milyar dolarlık hammadde girişi olmasına karşın yaklaşık aynı miktarda işlenmiş ürün ihracı yapılmaktadır. Bu rakama Türkiye’de üretilmekte olan otomobil ve iş makineleri üzerinde bulunan lastikler ve kauçuk aksam dahil değildir. Buradan da anlaşılabileceği gibi, kauçuk sektörü hammadde olarak yüzde 100 yurtdışına bağlı olmasına rağmen en fazla katma değer üreten sektörler arasında yer almaktadır.
Potansiyelimiz bu rakamları daha ileri noktalara götürmeye yeterlidir. Bunun için daha fazla Ar-Ge yapmalıyız, daha çok çalışmalıyız, teknolojiye ve bilime daha fazla kaynak ayırmalıyız. Tüm bunları sektör üyeleri bireysel olarak gerçekleştiremezler. Dolayısıyla birlik olmalı, sorunlara hep beraber çözüm getirmeliyiz.
OSTİM’in önderliğinde başlatılan kümelenme hareketi, firmaların tek başlarına gerçekleştirmekte zorlandığı konularda, birlikte olmanın gücü ile sorunları çözme konusunda üyelerimize büyük avantajlar sağlamıştır.
Bugünlerde, OSTİM Kauçuk Teknolojileri Kümelenmesi, kuruluşundan itibaren dördüncü yılını tamamlamaktadır. İlk başlarda birkaç üyenin “Acaba başarabilir miyiz?” sorularıyla yaptığı toplantılarla başlayan bu hareket, bugün bambaşka güzel gelişmelerin arefesindedir. Beraber olmanın yaratacağı olumsuzlukların da ortaya konulduğu toplantılardan, başarı için birliğin şart olduğunu bilinci ile çalışmalarına devam etmektedir. Kümelenmemiz bugün ortak projelerin hayata geçmesi için mesai harcamaktadır. Başlangıçta sadece Ankaralı üyelere hitap eden kümelenmemiz, gelen talepler doğrultusunda diğer illerden de üye kabulüne başlamıştır.
“Avrupa Kauçuk Kümeleri Birliği’nin kurucuları arasındayız”
Aradan geçen 4 yıl içerisinde yönetim yapısı oturmuş, birinci URGE projesini tamamlamış, ikinci projeyi yazmış, 6 ülkeye yurtdışı pazarlama seyahatleri gerçekleştirmiş, üniversiteler ile ortak projeler geliştirebilecek olgunluğa erişmiştir. Çok önemli gelişmelerden bir diğeri ise, Avrupa’da Kauçuk Kümeleri Birliği’nin kurulmasına ön ayak olmuş; Fransız, Belçikalı ve İspanyol kümelerle birlikte Birliğin kurucu üyelerinden biri olmuştur. Yakın zamanda Birlik olarak Avrupa Birliği’ne oluşumun tanınması ve birlik içerisinde bir sekretarya verilmesi ile ilgili başvuru yapılacaktır. Türkiye’den ilk kez bir grup Avrupa Birliği bünyesinde bir birimin kurucu üyesi olma ayrıcalığına kavuşacaktır.
2016 yılında Kümelenmemiz ülkemizde yine bir ilk olarak envanter çalışması gerçekleştirmiştir. Bu çalışma ile üyelerimiz hakkında çok kapsamlı bilgiler elde edilmiştir. Şimdi Küme olarak yeteneklerimizi, ihtiyaçlarımızı, makine parkımızı çok daha iyi biliyoruz.
“Afrika’ya yatırım imkanlarını araştırıyoruz”
2016 yılında Kümelenme olarak gerçekleştirdiğimiz bazı faaliyetlerden de bahsetmek isteriz. Sektörümüzün en önemli konularından biri kaliteli ve ucuz hammaddeyi üyelerimize ulaştırmaktır. Hammaddenin ‘ham mamul’ mü, yoksa ‘yarı işlenmiş’ olarak mı yurda getirilmesi ile ilgili fizibilite çalışmalarımız da devam etmektedir. Bu çerçevede daha önce başlamış olduğumuz hammaddenin kaynağına olan seyahatlerimiz bu sene de devam etti. Bu çerçevede Vietnam ve Tayland’a yönelik bir seyahat düzenledik. Bu seyahatlerde hammadde tedarikinin yanı sıra kauçuk konusunda güçlü bu iki ülke ile iş birliği yapmanın yolları da araştırılmıştır. Kauçuk hammaddesi açısından önemli olabilecek kaynaklardan Orta ve Doğu Afrika ülkelerine olan ilgimiz de devam etmektedir. Önümüzdeki dönemde güvenli bölgelerde yatırım imkanlarının araştırılmasına devam edilecektir.
Üyelerimizin ilgilendiği diğer bir konu ise üretimden kaynaklanan atıkların çevreye zarar vermeden, mümkünse ekonomiye yeniden kazandırılmasıdır. Bu amaçla detaylı bir fizibilite çalışması için, Kümelenmemiz OSTİM OSB Bölge Müdürlüğü ile beraber Ankara Kalkınma Ajansı’na ‘Doğrudan Faaliyet Desteği’ projesi hazırlamıştır. Yapılacak çalışmalar neticesinde, hem çevreye zarar veren hem de bertaraf edilmesi üyelerimize maddi yük olan atıkların oluşturduğu sorunu yok etmek için gerekli proses belirlenecektir.
İtalya’nın Rimini kentinde her yıl düzenlenmekte olan geri dönüşüm temalı ECOMONDO Fuarı’na bu sene kümelenme üyelerimizden üçü ile beraber katıldık. 7-10 Kasım 2016 tarihleri arasında gerçekleşen fuarda, özellikle ÖTL olarak tabir edilen ‘Ömrünü Tamamlamış Lastik’lerin geri dönüşümüne ilişkin son gelişmeler takip edilmiş ve granül haline gelmiş kauçuk atıkların kullanım alanlarına ilişkin yeni bilgiler edinilmiştir.
Her iki yılda bir düzenlenmekte olan bölgenin en büyük Kauçuk Fuarı 2016, 23-27 Kasım tarihleri arasında TÜYAP Beylikdüzü’nde gerçekleşmiştir, Fuara 3 Kümelenme üyemiz bağımsız stantlarla katılmış, 6 üyemiz ise Kümelenme olarak oluşturduğumuz ortak stantta ürünlerini teşhir etme fırsatı yakalamışlardır. Ayrıca eş zamanlı düzenlenen Kauçuk Kongresinde Yönetim Kurulu Başkan Yardımcımız Zeynep Tülin Yılmaz, katılımcılara ‘Atık Yönetmeliği’ konusunda gerçekleşen son değişiklikler hakkında katılımcıları bilgilendirmişlerdir. Başarı hikayesi kısmında ise, Özdekan Kauçuk firmasından, aynı zamanda Kümelenmemiz Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Yusuf Ziya Korkmaz, üretimini yaptıkları sismik izolatörlerin geliştirilmesi sırasında yaşadıklarını katılımcılarla paylaşmışlardır.
“2017 atılım yılı olacaktır”
2016 yılında daha pek çok gelişme olmuştur. Yeni üyeler aramıza katılmış, federasyon oluşumu için çeşitli çalışmalar/toplantılar yapılmıştır. Ancak 2017, kümelenmemiz için gerçek atılım yılı olacaktır. Üyelerimizin teknik bilgi eksikliklerini gidermek için üst düzey kauçuk eğitimleri programlanmıştır. Sadece kauçuk eğitimi değil, dış ticaret, pazarlama, sertifikasyon ve kişisel gelişim konularında da eğitimler planlamaktayız. Ayrıca 2017 yılı başı itibariyle 2. URGE devreye girecektir. Bu URGE’de hedefimiz; her üyenin ihracat yeteneğine sahip olmasını sağlamaktır. Sektörün pek çok sorunu bulunmaktadır.
