Projelerimizin Yönü Yerlileştirme ve Markalaştırmadır
Prof. Dr. Berna Dengiz - Başkent Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı
Başkent Üniversitesi Mühendislik Fakültesi son 10 yıldır üniversite-sanayi işbirliği bağlamında özellikle OSTİM ile işbirliğini güçlendirmiş ve birçok projede birlikte yer almıştır. Bunlardan OSTİM Medikal Sanayi Kümelenmesi medikal sanayinin ivme kazanmasında önemli rol oynamaktadır. Mühendislik Fakültesi öğrencileri bitirme projelerini OSTİM firmalarında yaparak sanayiyi yakından tanımakta ve böylece gerçekçi problemler üzerinde çalışabilmekteler.
OSTİM ile en önemli işbirliklerimizden bir diğeri ise Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2016 yılı küme destek fonundan desteklenen ‘Temiz Teknolojiler Kümelenmesi’ projesidir. Bu projenin amacı; enerji alanında yeni ortak ürünler geliştirmek, firmaların mevcut ürünlerini geliştirerek iyileştirmek, mevcut santrallerin rehabilitesi, yerli üretimi desteklenmesi ile yerlileştirme ve markalaşma yolunda önemli projeler hazırlamak ve bunları gerçekleştirmektir. Ülkemiz ekonomisi içinde çok önemli bir yeri olan enerji sektöründe, temiz teknoloji ekosisteminin geliştirilmesine katkıda bulunacak bu projenin paydaşı olmaktan mutluluk duymaktayız. Bu proje, ülkemizin enerji sektörüne büyük katkılar sağlayacaktır.
Başkent Üniversitesi, üçüncü kuşak üniversite olma yönünde çalışmalarını hızla sürdürmektedir. Bu bağlamda önce 2013 yılında KOSGEB-Başkent Üniversitesi Teknoloji Geliştirme merkezini (TEKMER) kurmuştur. Bu merkezde desteklenen şirketlerin Ar-Ge çalışmalarına mevcut araştırma, geliştirme birikimi ile destek olmaktadır. Ayrıca EKİN Ön Kuluçka Merkezi ile öğrencilerinin yenilikçi fikirlerini destekleyecek ortam ve fonlar oluşturarak öğrencilik dönemlerinde onları Ar-Ge kavramıyla tanıştırmakta ve ileride kendi işlerini kurabilecek adayları yetiştirmektedir. Desteklediği ve fonladığı bu projelerin çıktısı olan ürünlerin patent veya faydalı modellerini alabilmeleri için Başkent Teknoloji Transfer Ofisi’ni kurmuştur. Ostim Tekpopark’ta Teknokent’te paydaş olan Başkent Üniversitesi, hazırlık çalışmalarını sürdürdüğü Başkent Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kuruluş çalışmalarına başlamış ve burada da OSTİM ile işbirliği yapmıştır.
Fakültemiz öğretim üyeleri ‘Yenilenebilir Enerji ve Çevre Teknolojileri Kümelenmesi’ başlıklı ortak proje kapsamında yapılacak çalışmalara; Fakültemiz kapsamında yürütülmüş ve sonuçlandırılmış aşağıdaki projelerin çıktılarından elde edilen bilgi, birikim ve deneyimlerini aktararak ülkemize yararlı çalışmalar yürüteceklerdir.
Mühendislik Fakültemizin Makine Mühendisliği Bölümü’nde öncelikli olarak ülkemizin enerji sorununa kalıcı ve uzun soluklu, yenilikçi çözümler üretilmekte ve bunların sonuçları endüstri ve yapı sektörü ile paylaşılmaktadır.
Bu bağlamda enerji alanındaki çalışmalarımızın ana temaları şu şekilde sıralanabilir:
1. Hidrokinetik Enerji Üretimi
Hidrokinetik enerji kullanılarak gerek büyük akıntılardan kentlerin ihtiyaçlarını, gerekse küçük akıntılardan bireysel ihtiyaçları karşılayabilecek mekanik gücü elde etmek üzere küçük akıntı hızlarında verimli çalışabilecek, bölgesel ve ulusal enerji ihtiyacına önemli katkıda bulunabilecek, elektrik güç üretiminde hidrokinetik enerjiyi verimli bir şekilde kullanabilen slatlı (trizli) yüksek verimli bir rüzgar türbin kanadı geliştirilmiştir. Bu kanat kullanılarak üretilen prototip rüzgar türbini Başkent Üniversitesi Yapracık Kampüsü’ne kurulmuştur. Bu tasarım ile ayrıca akarsu hidrokinetik enerjisinin serbest akışlı rejime büyük değişiklik getirmeden, çevreyi bozmadan, akarsudaki canlıların ve organizmalarının doğasını hiç bozmadan ve yerel insanların alışkanlıklarına ve hayat tarzlarına, tarımlarına olumsuz etki getirmeden enerji üretimi yapılabilmektedir.
2. Binalarda ve sanayide ısı ve güç sistemlerinin optimizasyonu ve melez sürdürülebilir enerji sistemleri
Yeşil elektromekanik sistemler olarak adlandırılan bu sistemler OSTİM Yeşil İdare Binası’nda uygulanmıştır. Bu sistemde pasif güneş enerjisi sistemleri yanı sıra atık su geri kazanımı, ısı pompası, güneşten aydınlatma, absorpsiyonlu soğutma, kojenerasyon (Birlikte ısı ve güç) makinesi, döşemeden ısıtma gibi sürdürülebilir enerji elemanları birlikte projelendirilerek kullanılmıştır.
3. Büyük binalar ve hastaneler için yeşil elektromekanik sistemlerinin tasarımı ve performans analizleri
Enerji iyileştirme projeleri kapsamında doğal gazlı buhar kazanlarının en uygun biçimde kojenerasyon sistemi ile enerji verimliliğinin büyük ölçüde artması sağlanmaktadır.
4. Yenilikçi melez güneş enerjisi sistemleri
Güneş enerjisinden yararlanarak faz değişimli kendinden enerji depolamalı foto-voltaik ve düzlemsel toplaç melezi termoelektrik elemanlı güneş enerjili birlikte ısı ve güç üretim sistemleri projelendirilmektedir. Bu sistemle güneş enerjisinden %90 dolayında verim elde edilmektedir.
5. Isı pompaları ile tümleşik enerji sistemleri
Isı pompaları, elektrik gücü yenilenebilir enerji kaynaklarından ve uygulama yakınından elde edildiği sürece etkin olmaktadırlar. Bu bağlamda rüzgâr ve güneş enerjisinden elde edilen elektrikle tümleşik projeler geliştirilmektedir.
6. Melez enerji sistemleri ve enerji depolaması
Yenilenebilir enerji sistemleri genellikle kesintili ve değişken birer enerji kaynağıdır. Bu enerji kaynaklarının özellikle binalardaki ısıtma ve soğutma yükleri ile güç talep profilleri ile uyumsuzlukları ancak enerji depolama sistemleri ile giderilebilmektedir. Isıl depoların akılcı boyutlandırılması ise saatlik bina yüklerinin tahmini ile yapılabilmektedir. Binaların saatlik tüm enerji ve güç talepleri de Üniversitemizde tahmin edilebilmektedir.
