Uzay ve Havacılık Yeni OSB’ye Hazırlanıyor
Savunma Sanayii Müsteşarlığı Sanayileşme Daire Başkanı Bilal Aktaş, sektörün son yıllarda en çok konuştuğu yatırımlardan bir olan Uzay ve Havacılık İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’yle ilgili sorularımızı yanıtladı.
İlk etapta inşaatı tamamlanan fabrikaların 2018 yılında hizmete girmesinin planlandığını belirten Aktaş, “Bölgede 15 bin istihdam ve 5 milyar ABD Doları ciro hedeflenmektedir.” dedi.
Uzay ve havacılık sektöründe kalıcı olmak isteyen yan sanayi ve KOBİ’lerin, öncelikle kendilerinden beklenen kalite standartlarını yakalama zorunluluğu olduğuna işaret eden Bilal Aktaş, OSB’nin, dünyanın sayılı havacılık merkezlerinden biri olmaya aday olacağının altını çizdi.
Aktaş, OSB’nin tüm paydaşlarına ciro, kalite, ihracat, kapasite ve benzeri yönlerden katkı sağlayacağını vurguladı.
Kazan’da kurulacak olan Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nin temel hedefi nedir?
Bölgenin kurulmasındaki amaç, uzay ve havacılık alanında faaliyet gösteren yerli ve/veya yabancı firmaları bir araya toplayıp entegrasyon sağlamak ve üniversiteler, Ar-Ge Merkezleri ve sektörde faaliyet gösteren kümeler arasında sinerji yaratmaktır. Uzay ve havacılık sektörünün ileri teknoloji ve yüksek katma değer üretmesi, üretilen ürünlerin ihracatı artırıcı ve ithalatı azaltıcı etkisinin olmalarından dolayı ülkemizin cari açığının azaltılması da hedeflenmektedir. Bu alanda eleman yetiştirilmesi için eğitim kurumları kurulması da hedeflerimiz arasındadır.
İlk etapta kaç firma yer alması öngörülüyor?
Bölgemize bugüne kadar 120 firma başvurmuş olup bunların yaklaşık 70’ine ön tahsis yapılmıştır. İlk etapta inşaatı tamamlanacak olan alanda yaklaşık 100 firma olması öngörülmektedir.
Çalışmalar hangi aşamada?
Kamuya ait olan Bölge arazisi Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nden 2015 yılının Aralık ayında satın alınmıştır. Müşavirlik ve altyapı proje süreçlerinin tamamlanmasıyla birlikte inşaat ihalesine çıkılacaktır. Bölgeyle ilgili olarak, bölge arazisinin içinden geçen Ova Çayı’nın ıslahı ile ilgili olarak etüt çalışması, imar planına esas jeolojik etüt çalışması, hali hazır harita yapımı ve 1/25.000 ölçekli başkent ankara nazım imar planı değişikliği tamamlanmıştır. Otoban bağlantısı için bir köprülü kavşak projesinin (Saray-Yenikent-Temelli bağlantılı) ihalesi yapılmış, diğerinin (Akıncı) projesi hazırlanmaktadır.
OSB’nin fiili olarak ne zaman hizmete girmesi planlanıyor?
2016 yılı ikinci yarısında altyapı inşaat çalışmalarının başlaması ve 2017 yılı ortalarından itibaren kademeli olarak bölgede yer alacak firmaların inşaata başlaması hedeflenmektedir. 2018 yılında bölgenin ilk etabında inşaatı tamamlanan fabrikaların hizmete girmesi planlanmaktadır.
Ülkemizdeki diğer OSB’lerden farkı nelerdir?
Bölgemizin ihtisas bölgesi olması sebebiyle, sadece bu alanda faaliyet gösteren firmalara yani araziden rant sağlamak isteyenlere değil gerçek yatırımcılara yer verilmektedir. Bölgede yer almak isteyen 100’ün üzerinde firmanın müracaatı olmasına rağmen, sadece 70 civarında firmaya yer verilmiştir. Buradaki amaç, niceliği değil niteliği yüksek bir bölge oluşturmaktır. Bölgede 15 bin istihdam ve 5 milyar ABD Doları ciro hedeflenmektedir. Bölgede teknopark ve müşterek Ar-Ge merkezleri de kurulması planlanmaktadır.
HAB OSB’ye yatırım yapacak firmaların Bölgede yer almanın avantajları olarak ifade ettikleri ve Bölge tarafından uygulanacak avantajlı, yüksek teknolojili üretime dönük faaliyetler olarak hali hazırdaki üretim alanlarının darlığına karşı büyümeye açık yeni bir üretim alanı sunması, komşu firmanın tamamen ilgisiz bir sektörden olmaması, müşterilere ve yardımcı kuruluşlara yakınlık, ana yüklenicilerle stratejik işbirliği oluşturulma imkânı, prestij, güvenlik, ortak gizlilik, ortak güvenlik sertifikası, ortak Ar-Ge merkezleri, ortak test merkezleri, karşılıklı üretim kontrolü ve üretimde ortaklık ilişkisi, devlet destekleri, teşvikler, Ar-Ge firmaları ile ortak çalışma, sektörde pazar payını arttırmak başlıkları ifade edilebilir.
AVRUPA’NIN ÜRETİM ÜSSÜ OLMA VİZYONU
Türk sanayisine neler kazandıracağını düşünüyorsunuz?
HAB OSB’nin vizyonu; sadece konvansiyonel üretim yerine gelişen havacılık sanayine ayak uydurabilecek bir sanayi yapılanmasının sağlanması, bölgenin marka haline getirilmesi, ortak ürün tasarımı ve üretimi, kaliteli değer zinciri yaratma, iş geliştirme desteği, maliyetlerin düşürülmesi, savunma ve havacılık sanayinin uluslararası düzeyde rekabet gücünün artırılması, ucuz iş gücüne dayalı yatırımların aksine teknoloji kazanımına odaklı faaliyetlere yönelmek, Bölgede yer alacak teknolojilerin/ürünlerin belirlenmesi, birbirlerini tamamlayıcı teknolojilerin olması, özel uzmanlaşma alanlarının belirlenmesi, uzun vadede Bölgenin bir veya birden çok ürün ile özdeşleşmesi, havacılıkta Avrupa’nın üretim üssü olmak şeklinde özetlenebilir.
HAB OSB’nin 2016 yılı ve uzun vadeli hedefleri doğrultusunda Bölge Yönetimi tarafından ana yüklenici ile alt yüklenici arasında üretim ilişkisi kurmada etkinlik sağlanması, ana yüklenici-firma arasında güven oluşumunda etkin rol alınması, ortak proje fırsatlarının geliştirilmesi, ortak pazarlama imkânı oluşturulması, Bölgeye gelen iş taleplerinin düzenli olarak paylaşılması, iş gücü temini desteği sağlanması, ortak sıkıntıların uygun makamlara iletilmesi, bürokratik engellerin topluca temsil edilmesi ve çözüme ulaştırılması, sanayinin yeteneklerinin diğer kuruluşlara aktarılması, yurtiçi yurtdışı tanıtım imkânı sağlanması, finansal zorluklara ilişkin farklı kaynaklardan destek sağlanması, profesyonel yönetim yapılarının oluşturulması konularında faaliyetlerde bulunulacaktır.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN ÖNEMİ
Bölge sayesinde KOBİ’lerin; kısa, orta ve uzun vadede ne gibi gelişim elde edeceğini düşünüyorsunuz?
Yan Sanayi ve KOBİ’lerin ortak bir alanda ağırlıklı olarak yüksek katma değerli ve ileri teknolojilere dayalı ürünleri üreteceği, nitelikli işgücüne sahip ve dünyanın sayılı havacılık merkezlerinden biri olmaya aday HAB OSB, tüm paydaşlarına ciro, kalite, ihracat, kapasite ve benzeri yönlerden katkı sağlayacaktır.
Sadece iç pazara odaklı çalışan firmalar sektörde kalıcı olamamaktadır. Havacılık ve uzay sanayii sektöründe sürdürülebilirliği sağlamanın en önemli unsurlarından birisinin başta sivil havacılık olmak üzere, bu sektörde yer alan küresel firmalar ile yakın işbirliği olduğu görülmektedir. Bu nedenle, uzay ve havacılık sektöründe kalıcı olmak isteyen, yan sanayi ve KOBİ’lerimizin öncelikle kendilerinden beklenen kalite standartlarını yakalama zorunluluğu vardır.
HAB OSB’de sunulacak imkanlar ile firmalarımız; kurumsal altyapıya/kalite sistemine sahip olma, üretim ve malzeme takibi (MRP, ERP vs) sistemlerine sahip olma, nitelikli personel istihdamı ve sürekliliğini sağlama, sertifikasyon sürekliliğini sağlama, ölçüm, test ve belgeleme kabiliyetine sahip olma, tesis güvenliği belgesine sahip olma, sürekli iyileştirme kapsamında kalite artırma faaliyetlerinde bulunma gibi birçok konuda gelişim göstereceklerdir.
Bu nedenle bölgemizde faaliyet gösterecek tüm yan sanayi firmalarının, projelerin uzun soluklu olduğunu dikkate alarak bu yolda sürdürülebilirliğin önemini kavramış olacağını düşünüyoruz.
OSB ile birlikte yerli katkının mevcut potansiyelinin ilerlemesine ilişkin görüşleriniz?
Müsteşarlığımız Sanayileşme Stratejisi, dört ana unsur etrafında şekillenmiştir. Bunlar; Sanayide Derinlik, Teknolojik Yetkinlik, İhracat ve Lojistik Destektir.
Sanayi derinliği, sürdürülebilirlik açısından en önemli unsurlardan belki de birincisidir. Bugünkü savunma sanayi yapısına bakıldığında genel anlamda bir gelişme olduğu, yan sanayi ve KOBİ’lerin savunma sanayine olan ilgisinin gün geçtikçe arttığı görülmektedir. KOBİ’ler tarafından yapılan tasarım ve mühendislik işlerinin ihracatlarda yer alması için özendirici tedbirler alınmıştır.
HAB OSB’nin kurulmasıyla birlikte fiziksel altyapı ihtiyaçları da artırılarak bu sayede mevcut kapasiteler büyütülecek ve yerli katkı oranlarımız da artacaktır. KOBİ’lerimizin ihracat artışları da yine bu bölgenin mutlak yerli katkı faydalarını pekiştirecektir.
Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM), Ankara Sanayi Odası (ASO) ve Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçıları Derneği (SASAD) bir tüzel kişilik oluşturarak, Ankara Kazan mevkiinde kent merkezine 35 km mesafede TUSAŞ/TAI yerleşkesinin yanında ve Ankara –İstanbul otoyolunun kenarında, yaklaşık 730 hektarlık alana kurulan Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas Oranize Sanayi Bölgesi’nin (HAB) yer seçimi tamamlandı ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca 21.01.2015 tarihinde tescil edilerek tüzel kişilik kazandı.
Bölgenin içerisinde, 400 hektar Sanayi Alanı, 100 hektar Yeşil Alan, 100 hektar Teknoloji Geliştirme Alanı ve 130 hektar Eğitim, İdari ve Sosyal Tesis Alanı ve Yollar yer alacak şekilde planlanma yapıldı. Altyapı inşaatı faaliyetlerine 2016 yılının ikinci yarısında başlanması planlanlanıyor.
PARLAYAN YILDIZ OLACAK
Bugün özgün ürünleri, ihracatı, ana yüklenicileri, alt yüklenicileri, KOBİ’leri ile ülkemizde, olgunlaşmış bir savunma sanayi sektörünün varlığından söz edebiliriz. 2016 yılı itibariyle her türlü zırhlı araç, deniz araçları, komuta kontrol sistemleri, elektronik harp sistemleri, atış kontrol sistemleri, haberleşme sistemleri, gözetleme sistemleri ve belirli güdümlü silâhlar millî imkânlarla tasarlanıp üretilerek silahlı kuvvetlerimizin kullanımına verilebilmektedir.
HAB OSB, hedeflere daha hızlı ve etkin bir şekilde ulaşmamızı sağlayacak önemli altyapılardan biri olarak ülkemiz uzay ve havacılık sanayisinin parlayan yıldızı olacaktır.