“Büyümek İsteyen Firmaların Gideceği Yer Afrika”
Savaş ve yoksulluklarıyla anılan Afrika kıtası, sahip olduğu kaynaklarla kendini ve iş birliği yaptığı ülkeleri refaha ulaştıracak potansiyeli barındırıyor.
Ticaret Bakanlığı Afrika Ülkeleri Şube Müdürlüğü ve Daire Başkanlığı görevini 2010 yılından 2019 Mart ayının başına kadar sürdüren Ergüç Ülker, Afrika ekonomisinin durumu ve fırsatları hakkında OSTİM’li sanayicileri bilgilendirdi. Etiyopya Ticaret Müşavirliği de yapan Ülker, aynı zamanda Yoksulluktan Umuda Afrika Ekonomisi kitabının da yazarı. Ergüç Ülker, Ticaret Bakanlığı tarafından 16 Mart 2019 tarihinden itibaren Beyaz Rusya Minsk Ticaret Müşaviri olarak görevlendirildi.
Afrika ekonomisi üzerine 10 yıldan fazla kamu tecrübesine sahip olan Ergüç Ülker, kıtanın barındırdığı ticaret potansiyellerini, iş yapma şekillerini ve ihracat olanaklarını anlattı.
Umutsuz kıtadan yükselen kıtaya
Afrika’nın 55 ülkeyle dünyada en çok ülkeye sahip kıta olduğunu belirten Ülker, kıtanın 1 milyar nüfusu, 2.2 trilyon dolar milli geliri ve pek çok doğal kaynakla büyük bir potansiyele sahip olduğunu söyledi.
2000 ve 2010 yılları arsında dünyada artan hammadde fiyatlarının Afrika ekonomilerini hızlı bir şekilde güçlendirdiğine dikkati çeken Ülker, “Başta petrol ve altın olmak üzere, alüminyum, bakır, pamuk, kahve gibi Afrika’nın ihraç ettiği ürünler inanılmaz arttı. Petrolün varili 24 dolarlardan 2012 yılında 100 doları geçmişti. Afrika’nın umutsuz kıtadan, yükselen kıtaya dönüşmesinin temel nedeni, bu 10 yıldaki hammadde fiyatlarının çok hızlı bir şekilde artıp, Afrika’nın çok müthiş bir gelir elde etmesiydi.” bilgisini verdi.
Afrika ülkelerindeki genel sorunlar hakkında da bilgi veren Ergüç Ülker, Arap baharından kaynaklı istikrarsızlığın haricinde bazı ülkelerde yaşanan iç çatışmalarla beraber genel olarak ülkelerin finansman sorunları olduğunu dile getirdi.
Kıtada pek çok ülkede yaşanan hızlı şehirleşmenin iş ve inşaat makineleri, enerji, haberleşme medikal vb. pek çok sektöre getirdiği fırsatlara dikkat çeken deneyimli bürokrat, Afrika’nın ticaret ortaklarının hızla değiştiğini bugün Çin ve Hindistan’ın başı çektiğini belirtti.
Afrika’nın ekonomik gelişimini anlatan Ülker, “Afrika her zaman dünya ortalamasında hızlı büyümektedir. Üç büyük ana ekonomi var. Güney Afrika Cumhuriyeti, Nijerya ve Mısır. Afrika’daki en büyük ihracatçı üç ülke Güney Afrika Cumhuriyeti, Nijerya ve Cezayir. Ham petrol ihraç edilir ama benzin mazot gibi yakıtlar da ithal ediliyor. Mısır dışında hepsi doğal kaynak ihracatçıları.” bilgisini verdi.
Çin ilk sırada
Eski sömürgelerin etkisinin hızlı bir şekilde silindiğini vurgulayan Ülker, şu bilgileri verdi: “En hızlı etkisini artıran ülke Çin oldu. Hem ithalatta hem ihracatta Afrika’da bir numara Çin, ikinci ABD, üçüncülüğe de Hindistan çıkacaktır. Çin, petrol karşılığı müteahhitlik hizmetleri veriyor.”
“Ticaret müşavirlikleri zaman kazandırır”
Türkiye’nin de dünya ülkeleriyle aynı zamanlarda Afrika’ya yönelik stratejiler geliştirmeye başladığını vurgulayan Ülker, “Türkiye 2003 yılında Afrika açılım strateji uygulamaya başladı. Karşılıklı ticaret hacmi 2003’te 5.4 milyar dolardı, 2018 de bu rakam 23,7 milyar dolara ulaştı. 15 milyar dolar ihracat 10 milyar dolara yakın da ithalatımız var. Emek yoğun sektörde 6 milyar doları aşkın Türk yatırımı, 65 milyar doları aşan alt yapı ve üst yapı projeleri var. 26 ülkede ticaret müşavirliği 40’tan fazla ülkede büyükelçiliğimiz bulunuyor.” bilgilerini verdi.
Afrika ülkeleriyle ihracat yöntemlerini de anlatan Ergüç Ülker, şunları söyledi: “Gittiğiniz ülkede öncelikle ticaret müşavirliği ile temas kurmanız size zaman kazandıracaktır. Temel ihracat malı; makine, İnşaat demiri, otomotiv, elektrikli aletler. En büyük ithalatımız; doğal gaz, ham petrol ve gübre.”
Altyapı ve enerji ihtiyacı, güçlü büyüme trendi ve tüketim harcamalarında artışın Afrika ekonomilerinin sunduğu en önemli fırsatlardan olduğunu ifade eden Ülker, şu önerileri bulundu: “İlk kez Afrika pazarına girecekseniz Nijerya’yı tavsiye ederim 200 milyon nüfusu var. Büyümek isteyen firmaların gideceği yer Afrika’dır. İhracat yapmak istediğiniz ülkelerle ilgili ticaret müşavirlerine, ülkelere yönelik genel sorular yerine, hedef sektör, ürün ve firma odağında soracağınız sorulara alacağınız cevaplar ihracat imkanınızı daha çok artıracaktır.”