Rotamız İhracat
Ticaret savaşları ve korumacılık 2019’da etkili oldu
2019 yılında ticaret savaşları dünya ticaret gündeminin en önemli konu başlığı iken, 2020 yılı corona virüsünün gölgesinde başladı. 2019 yılında yaşanan ticaret savaşları ve korumacılık eğilimi dünya ticaretindeki artışı önceki yıllar ile kıyaslandığında önemli oranda düşürdü. Bu küresel tabloya rağmen 2019 yılında ülkemiz ihracatı %2,2 artışla 171 milyar dolar, ithalatı ise %9,1 azalış ile 202 milyar dolar olarak gerçekleşti.
2019 yılında Gayri Safi Yurt İçi Hasıla itibarıyla dünyanın en büyük 20 ekonomisi içinde ülkemiz 18. sırada yer alırken ilk beş sırada yer alan en önemli ekonomiler; ABD, Çin, Japonya, Almanya ve Birleşik Krallık oldu.
Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan veriler itibarıyla; 2019 yılı ihracatımızdan %9 ile en fazla pay alan ülke Almanya olup Almanya’yı İngiltere, İtalya, Irak ve ABD, izliyor. İthalatımızda en önemli paya sahip ülke %11.1 ile Rusya olup, Rusya’nın ardından Çin, Almanya, ABD ve İtalya geliyor.
Avrupa Birliği Ülkeleri (28) ihracatımızın %44’ünün yöneldiği en önemli bölge konumunda, %20.8 ile Yakın ve Orta Doğu ve %7 ile Kuzey Afrika diğer önemli bölgeler. İhracatımızda olduğu gibi ithalatımızda da Avrupa Birliği ülkeleri %37 ile en önemli paya sahip bölge. Avrupa Birliği ülkelerinin ardında %15 ile Diğer Avrupa ve %27.5 ile Asya ülkeleri var.
Ülkemizin 2018 yılı küresel hizmet ihracatından aldığı pay %0,83 düzeyinde olup, 2023 yılı hedefi sağlık turizmi sektöründe 20 milyar dolar, film-dizi sektöründe 1 milyar dolar, eğitim sektöründe 2 milyar dolar, bilişim sektöründe ise 10 milyar dolar tutarında ihracat rakamına ulaşılması.
Yurt dışında müteahhitlik hizmetleri alanında, 2018 yılında dünyanın en büyük 250 müteahhitlik şirketi listesinde 46 Türk firması yer alıyor ve ülkemiz, Çin’den sonra listede en fazla şirketi yer alan ikinci ülke konumunda. Sektör; döviz girdisi, ihracata katkı, istihdama katkı, teknoloji transferi, makina parkına etki, dışa açılma sürecine etki gibi çeşitli katkılar sağlıyor.
Dış pazar araştırması süreci nasıl yönetilir?
Öncelikle hedef pazarın tespitinin yapılması ve üretim sitemine ve ürüne hakim olunması gereklidir. Hedef pazarın belirlenmiş olması sonrasında ilk yapılacak iş; masa başı araştırması ve yerinde pazar araştırması ile süreci devam ettirmektir.
Pazar araştırmasından istenen sonucun alınabilmesi bu araştırmanın kim tarafından nasıl yapıldığı ile ilgilidir. Araştırmayı, pazar araştırması yapma bilgi ve becerisine sahip şirketinizin bir çalışanı veya şirketinizde bir ekip yapabilir veya hizmet alımı yoluna gidebilirsiniz. İster şirket içinde ister hizmet alımı yolu ile olsun bütçe imkanlarınız önemlidir.
Öncelikle masa başı araştırması yapılmalıdır. Bu aşamada yerli ve yabancı kamuya açık ücretsiz kaynaklar kullanılarak çalışmaya başlayabilirsiniz. Bu noktada kamuya açık ücretsiz yerli kaynaklar oldukça faydalıdır. Ticaret Bakanlığı’nın www.ticaret.gov.tr sitesi en önemli kaynak. Sitedeki pazar araştırması raporları, Uzmana Danışın uygulaması (uzmanadanisin.ticaret.gov.tr), Müşavire Danışın uygulaması (musaviredanisin.ticaret.gov.tr) ve kutuphane.ticaret.gov.tr, dış pazar arayışlarında nitelikli bilgiler ve yönlendirmeler sunuyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi ve bağlı olduğunuz İhracat Birliği www.tim.org.tr, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) www.deik.org.tr ve TOBB’un www.tobb.org.tr portalları da ihracatçılarımız için önemli kaynaklar.
Masa başı araştırmasının ücretli kaynaklar kullanılarak yapılması durumunda da yine www.ticaret.gov.tr/destekler adresinden Ticaret Bakanlığı Rapor Satın Alma Desteği kullanılabilir ve finansman ihtiyacı karşılanabilir. Şirketler ile iş birliği kuruluşlarının yurt dışına yönelik pazara giriş stratejileri ile eylem planlarının oluşturulabilmesi amacıyla satın alınan sektör, ülke, yurt dışında yerleşik şirket veya marka odaklı rapor giderleri ile yurt dışında yerleşik şirket alımlarına yönelik mali ve hukuki danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderler, belirli oranlarda desteklenmektedir.
Yerinde Pazar araştırmaları, Ticaret Bakanlığının “Yurt Dışı Pazar Araştırması Desteği” kullanılarak gerçekleştirilebilir. Sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler tarafından en fazla iki şirket çalışanı ile gerçekleştirilen yurt dışı pazar araştırması gezilerine ilişkin giderler belirli oranda desteklenmektedir.
Özetle, masa başında ücretsiz kaynaklar veya ücretli kaynaklar kullanılarak yapılan azar araştırmaları yerinde pazar araştırması çalışması ile desteklenerek hedef pazara doğru stratejiler ile giriş yapılması imkanı sağlanır.
Küresel ticaret ve insan kaynağı
Dünya Ekonomik Forumu’nun İsviçre'nin Davos şehrinde gerçekleştirilen 50. yıllık toplantısında, önümüzdeki on yıl boyunca bir milyar insanın yeni beceriler kazanması ve becerilerinin yeniden nasıl geliştirileceği tartışıldı. Dijital dünyadaki hizmetlere veya bilgilere erişme, küresel uygulamaların derinlemesine anlaşılması ve küresel iş yapma yeteneğinin geliştirilmesi bu yeni beceriler arasında tanımlanıyor.
Küresel iş kavramının merkezinde yer alan dış ticaret, küresel iş yapma yeteneğinin geliştirilmesine en çok ihtiyaç duyulan alan olacak. Firmalarımız ihracat hedefi koyarken, bu hedefi tutturacak insan kaynağını istihdam etmek ve becerilerini geliştirme çabası içinde olacaklar.
Küresel ortamın talep ettiği bilgi ve becerilerle donatılmış insan kaynağı ile ne demek istiyoruz; dış ticaret kültürüne hakim, dış ticaret stratejisi oluşturabilen, hedef pazarları belirleyebilen, pazarları analiz edebilen, ticari iletişimin açılımını bilen, iş kültürlerinin farkında olan, dijital meydanının önemini kavramış, dijital dönüşümü ve pazarlamayı anlayan, uluslar arası ve bölgesel anlaşmaları bilen ve etkilerini analiz edebilen, yeni müşteriler bulabilme bilgi ve beceri düzeyine sahip, küresel istihdamın bir parçası olan insan kaynağından bahsediyoruz.
İhracatın artırılmasında, küresel iş ortamının gerektirdiği becerileri kazanmış insan kaynağımızın hızla geliştirilmesi, firmalarımızda istihdam edilmesi ve bu istihdamın desteklenmesi en temel konu olarak karşımızda durmaktadır.
Her gün bir ticari bilgi; OSTİM Dış Ticaret Günlüğü www.ostimdisticaret.org
Dr. Meral Gündüz
OSTİM OSB Dış Ticaret Koordinatörü
meral.gunduz@ostim.org.tr
(0312) 385 5090 (1380)
