Büyümeye Revize İhracata Artış

Kalkınma Bakanlığı tarafından hazırlanan 2016-2018 Orta Vadeli Program (OVP) kabul edildi. Programa göre bir önceki OVP’de yüzde 4 olarak öngörülen büyüme, revize edilerek yüzde 3’e çekildi. Program döneminde, yıllık ortalamada reel olarak ihracatın yüzde 9, ithalatın ise yüzde 7,9 oranında artacağı tahmin ediliyor.

Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’yla getirilen yeni mali yönetim anlayışı uyarınca, bütçe sürecini başlatan ve yönlendiren, tüm kamu kesimi için esas alınacak temel makroekonomik büyüklükleri tespit eden, politikalar ile plan-program-bütçe bağlantısını kuran temel bir belge olarak tasarlanan 2016-2018 OVP, 11 Ekim 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Jeopolitik ve ekonomik riskler
Küresel ekonomide ABD ve bazı AB ülkelerinin öncülüğünü yaptığı nispi bir canlanma sürecinin gözlendiği ifade edilen OVP’de, ABD ekonomisindeki canlanmayla birlikte ABD Merkez Bankası’nın (Fed) 2015 yılının son çeyreğinden itibaren başlamak üzere aşamalı olarak sınırlı da olsa faiz artırımına gitmesi beklendiği vurgulandı.

Türkiye’de ise iç siyasi gelişmeler ve yakın coğrafyada artan jeopolitik ve ekonomik risklerin belirsizliği artırdığı ve ekonomik aktiviteyi yavaşlattığı hatırlatılan OVP makroekonomik çerçevesinin; yurt içi ve yurt dışı siyasi ve ekonomik gelişmeler, oluşan riskler ve beklentiler dikkate alınarak hazırlandığı kaydedildi.

OVP’nin temel amacı ise, “Makroekonomik istikrarın korunduğu, cari açığın ve enflasyonun aşamalı olarak düşürüldüğü bir ortamda yapısal reformlar yoluyla büyümeyi artırmak ve daha kapsayıcı hale getirmek.” olarak dile getirildi.

Büyüme tahmini 1 puan aşağı çekildi
Yeni OVP'de, 2015-2017 dönemini kapsayan OVP'ye göre söz konusu yıllara ilişkin ekonomik veri tahminlerinde değişiklikler yapıldı. Geçen yıl yayımlanan OVP’de bu yıl için öngörülen yüzde 4'lük büyüme rakamı, yeni OVP'de yüzde 3'e çekildi. 2016 yılı için büyüme yüzde 5'ten yüzde 4'e revize edilirken, söz konusu rakam 2017 yılı için yüzde 4,5, 2018 için de yüzde 5 olarak tahmin edildi.

Toplam 192,5 milyar dolar ihracat
Program döneminde yıllık ortalamada reel olarak ihracatın yüzde 9, ithalatın ise yüzde 7,9 oranında artacağı tahmin ediliyor. 2016 yılında 150 milyar dolar olması beklenen ihracatın dönem sonunda 192,5 milyar dolara, 216,3 milyar dolar olması beklenen ithalatın dönem sonunda 265,6 milyar dolara ulaşacağı yazılanlar arasında.

İhracatın ve yurt içi üretimin ithalata olan bağımlılığının azaltılmasına ve özellikle hizmet gelirlerinin artırılmasına yönelik politika önceliklerinin katkısıyla, 2016 yılında cari açığın milli gelire oranının yüzde 4,9 olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Söz konusu oranın, uyumlu para, maliye ve gelirler politikaları ile yapısal reformların orta vadede etkisinin görülmesi sonucunda dönem sonunda yüzde 4,4 seviyesine gerilemesi de bir diğer beklenti.

YENİ OVP HEDEFLERİNDEN

Büyüme
2016 yılında GSYH büyümesi yüzde 4 olarak öngörülmüştür. 2017 ve 2018 yıllarında ise üretken alanlara yönelik yatırımlarla desteklenen, daha çok yurt içi tasarruflarla finanse edilen, verimlilik artışına dayalı bir büyüme stratejisiyle GSYH artışhızı sırasıyla yüzde 4,5 ve yüzde 5 olarak hedeflenmiştir. Bu dönemde büyüme hızı yükseltilirken enflasyon ve cari açığın düşürülmesi öngörülmüştür.

Özellikle sanayi sektöründe üretimde verimliliği artırmaya yönelik politikalar yoluyla toplam faktör verimliliğinin büyümeye katkısı artırılacak ve özel kesim yatırımlarına dayalı bir büyüme yapısı desteklenecektir.

İstihdam
Program döneminde işgücüne ve istihdama katılımın artırılmasına yönelik uygulanacak politikalar sonucunda tarım dışında ilave 2.199 bin kişinin istihdam edilmesi beklenmektedir. Bu dönemde tarım istihdamında beklenen azalmanın etkisiyle toplam istihdam artışının 1.831 bin kişi olacağı öngörülmektedir.

2015 yılı sonunda yüzde 51,2 olması beklenen işgücüne katılım oranının Program dönemi sonunda yüzde 52,2’ye ulaşması hedeflenmektedir.

KOBİ’LER, KÜMELENME VE KAMU ALIMLARI

OVP’nin ‘Politikalar’ kısmında ise KOBİ, kümelenme ve kamu alımlarına ilişkin olarak şunlar söyleniyor:

• Teknolojik gelişme ve yerli üretimin artırılmasında kamu alımları etkin bir araç olarak kullanılacaktır.
• Organize sanayi bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri, küçük sanayi siteleri ve endüstri bölgeleri uygulamaları geliştirilecek; kuluçka ve iş geliştirme merkezlerinin nicelik ve nitelikleri artırılarak etkin bir şekilde hizmet vermeleri sağlanacak; kümelenme desteklenecektir.
• KOBİ’lerin uluslararası piyasalara erişim kolaylığını artırmak için uluslararası standartlara uyumunu sağlamaya yönelik destek verilecek, kapasite geliştirme ve teknik destek programları uygulanacak, böylece Ar-Ge, yenilik ve ihracat yapabilme kapasiteleri geliştirilecek, markalaşmaları, kurumsallaşmaları ve yenilikçi iş modelleri geliştirmeleri sağlanacaktır.
• KOBİ kredi güvenilirliği ile ilgili veriler daha şeffaf ve kolay erişilebilir yapılarak KOBİ’lere kredi sağlama konusundaki riskleri azaltacak finansal araçların daha etkin kullanılabilmesini sağlayacak politikalar geliştirilecektir.
• KOBİ’lerin dijital ekonomiye ve yenilik ekosistemlerine erişimi kolaylaştırılacaktır.
• KOBİ’lerin yüksek katma değerli ihracata yönelik üretime yönlendirilmesi sağlanacaktır.
• KOBİ ve girişimcilerin finansmana erişimini kolaylaştıracak alternatif finansman yöntemleri geliştirilecektir.