Bakan Çağlayan: İthalatı yasaklayamam
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, ithalatın rekor kırmasından dolayı rahatsız olduklarını, ancak devlet olarak da ithalata yasak getiremeyeceğini söyledi.
2011 yılı ithalat rakamlarını değerlendiren Bakan Çağlayan, hükümetin Haziran ayından bu yana ithalatı azaltıcı önlemler aldığına işaret etti. Türkiye'de 2011 yılında 65 bin 323 firmanın ithalat yaptığını belirten Çağlayan, geçen yıl ithalatının 173,1 milyar dolarlık bölümünün enerji dahil ara malları, 37,3 milyar dolarlık bölümünün yatırım malları ve 29,7 milyar dolarlık kısmın da tüketim mallarından meydana geldiğini söyledi. Bu firmaların 32 bin 793'ünün 100 bin dolar ve altında ithalat yaptığına dikkati çeken Çağlayan, bu firmaların gerçekleştirdiği ithalatın toplam değerinin ise sadece 864 milyon dolar olduğunu, ithalatçıların yarısının, toplam ithalatın sadece binde 4'ünü gerçekleştirdiğini kaydetti. Bunun yanı sıra 59 firmanın 500 milyon doların üzerinde ithalat yaptığını ve toplam ithalat değerinin 96,7 milyar dolar olduğunu söyleyen Çağlayan, bu 59 firmanın ikisinin kamu, kalan 57'sinin ise Türkiye'nin en büyük özel sanayi firmasına ait olduğunu vurguladı.
"11 ayda bir kez cep telefonu değiştirecek kadar zengin miyiz?"
Türkiye'ye geçen yıl 14,3 milyon cep telefonu gelerek, bunlara 1 milyar 744 milyon dolar ödendiğini açıklayan Çağlayan, bunu söylerken insanlara 'telefon almayın' demediğini belirterek, "Ancak, sesli düşünüyorum. Biz, 11 ayda bir kez cep telefonu değiştirecek kadar zengin bir ülke miyiz" diye sordu. Bunun yanı sıra, Türkiye'nin 465 milyon dolar değerinde buzdolabı ve soğutucu, 172 milyon dolar değerinde çamaşır makinesi ithal ettiğini vurgulayan Çağlayan, "Bu ithalatı, beyaz eşya sektöründe Avrupa'da yüzde 20'ye yakın paya sahip Türkiye yapıyor. İngiltere'de, İtalya'da ve Litvanya'da bizim ürünlerimiz aranırken, biz gidip onların ürünlerini alıyoruz. Yine 2011'de 871 milyon dolarlık ayakkabı ithal ettik. 194 milyon dolarlık halı, 123 milyon dolar değerinde cam bardak ve eşya, 43 milyon dolarlık şemsiye, 65 milyon dolarlık ayna, 254 milyon dolarlık gömlek. 74 milyon dolarlık sabun, 95 milyon dolarlık çarşaf ve perde mefruşat ürünleri, 578 milyon dolarlık mobilya, 400 milyon dolarlık lamba ve aydınlatma ürünleri ve 461 milyon dolar değerinde bavul, kemer gibi ürünler ithal ettik. Yazık değil mi bu paraya" dedi.
"İthalattan bahsedilmiyor" eleştirilerine yanıt
İhracat artışına karşın ithalattaki yükselişten bahsedilmediği yönündeki eleştirilere de yanıt veren Çağlayan, "Bunu bir sorun olarak görmüyorsak neden o zaman Merkez Bankası, BDDK ve hükümetimiz ithalatı azaltıcı önlemler alalım? İhracatımız rekor kırdığı için ne kadar mutluysak, ithalatımızın kırdığı rekordan da o kadar rahatsızız. Bu konuda da çok ciddi ve somut çalışmalar yapıyoruz" dedi. Devlet olarak ithalata yasak getirmesinin söz konusu olmadığını söyleyen Çağlayan, asıl sorunun değerli TL'nin yarattığı komplikasyon olduğunu ve sorunun, ihracat değil, ithalat üzerindeki etkiden kaynaklandığına işaret etti.
"Üretimi yetersiz ürünlerin üretimi için çalışmalarımız sürüyor"
Türkiye'de üretim yapısının değiştirilmesi gerektiğini ve hiç üretimi olmayan ya da üretimi yetersiz olan ürünlerde Bakanlığı'nın ve ilgili bakanlıkların çok sayıda çalışması bulunduğunu dile getiren Çağlayan, bu çalışmaların başında Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES), yeni teşvik sistemi ve doğrudan yabancı yatırımların geldiğini, böylelikle Türkiye'de üretim olanaklarının geliştirilmesi için yatırım ortamını oluşturmak istediklerini kaydetti. Üreticilerden kalite imajını ve marka gücünü artırmalarını isteyen Çağlayan, bu sayede yurt içinde ve yurt dışında rekabet edebileceklerini kaydetti. Başbakan tarafından açıklanması beklenen yeni teşvik sistemi ile cari açığı azaltmayı ve üretimi yetersiz olan ürünlerde yatırımları artırmak istediklerini belirten Çağlayan, bu kapsamda Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) aracılığı ile ithalatı yapılan ürünlere dönük doğrudan yabancı yatırımları artırmak için çalışma yaptıklarını açıkladı. Yeni teşvik paketinin dışında sağlık, yazılım, eğitim, dizi film ve sinema sektörlerini de içeren paketi yakın zamanda kamuoyuna açıklayacaklarını belirten Çağlayan, Türkiye'nin üretim altyapısını güçlendirmek, üretilen mal imajını pekiştirmek, cari açığı kalıcı olarak sürdürülebilir düzeye indirmek, yüksek teknolojili, katma değerli üretimi artırmak, üretim ve ihracat desenini geliştirmek ve hizmet ihracının çeşitlendirilmesi yönünde çalışmalarına devam edeceklerini açıkladı.
"İthalatın haritasını çıkardık"
Türkiye'de ilk kez 'ithalat haritası' çalışması yaptıklarını da açıklayan Çağlayan, üretim yapan 12 bin firma, ithalat yapan da 13 bin olmak üzere toplam 25 bin firmanın üretim, ihracat, ithal girdi, yurt içi satış verilerinin tek tek incelendiğini açıkladı. Bu kapsamda firmalar arası ekonomik ilişkiler ağının bir haritasının çıkarıldığını söyleyen Çağlayan, "Çalışma ile Türk sanayinin ne kadarlık ithalat bağımlılığı gösterdiğini ilk defa gösterme imkânı elde ettik" dedi.
