5G’de Ticarileşmenin 6G’de Fırsatları Yakalamanın Tam Zamanı
OSTİM’in öncülüğünde kurulan Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) ve TÜBİTAK’ın destekleriyle Uçtan Uca Yerli ve Milli 5G Projesi’nin (UUYM5G) ilk fazını tamamladı. Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone’un da dahil olduğu projede Mart 2021’de 5G ürünlerinin tümünün prototipleri tamamlandı.
5G’de son hamle ticarileşme
HTK Yönetim Kurulu Başkanı İlhan Bağören, UUYM5G Projesi’nde gelinen son durum hakkında bilgi verdi. Üç ayda bir gerçekleştirilen çalıştaylarla, projenin gelişimini BTK, TÜBİTAK, operatörler ve Bakanlıklara aktardıklarını belirten Bağören, “15 firma ve üç operatör, bu projenin prototip aşamasını bitirdik. Daha sonra bu prototip aşamasına gelmiş ürünlerin ticarileşmesi için yeni bir proje başlatılacak.” dedi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının projedeki firmaları Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı’na yönlendirdiğini belirten Bağören, “Başvurular yapıldı. İncelemeler yapılmakta, kısa zamanda sonuçlanacak ve ticarileşme ve imalat konusundaki ikinci proje başlayacak.” açıklamasında bulundu.
Bağören, Hamle Programı ile yerli olarak geliştirilen ve prototipleri ortaya çıkan 5G ürünlerinin, operatörlerin laboratuvar ve sahalarında test edilerek operatörlerce alınmaya hazır hale getirilmesini hedeflediklerini kaydetti.
5G üretim hattı için Ankara’ya fabrika önerisi
Programın önemli parçalarından birinin, 5G’nin yeni sürümlerinin Ar-Ge’sini gerçekleştirmek olduğunu aktaran İlhan Bağören, şunları söyledi: “Hamle Programı’nın parçası olarak üretim hattı için Ankara’da bir fabrika yapılması önerildi. HTK üyesi 10 firma bir araya gelip, ürettikleri ürünleri tek bir ticari kuruluş olarak operatörlere vermek ve yurt dışına ihraç edebilmek için GTENT diye bir firma kurdu.”
HTK ile yerli ürün payı arttı
HTK’nin haberleşme teknolojilerindeki yerliliğe sağladığı katkıya dikkat çeken İlhan Bağören, “Yerlilik payı yüzde 19-20’lerde. Daha önce elinde ürün olan ama nasıl satacağını bilmeyen firmalarımızın hepsini üç operatörümüzle defalarca buluşturduk. Ayrıca, üç operatörümüz de yerli mal almak için özel bir satın alma grubu kurdular. Dolayısıyla HTK’nin bu açıdan çok büyük pozitif etkisi oldu.” dedi.
İmalat sektörü 5G’den çok faydalanacak
HTK Başkanı, ülke ekonomisi için asıl gerekli olanın 5G’nin dikey sektörlerde uygulanması olduğunu vurguladı. Sağlık, tarım, otomotiv gibi sektörlerde 5G’nin getirdiği faydalardan yararlanılarak verimliliği artıracak uygulamaların geliştirilmesi gerektiğinin altını çizen Bağören, şöyle devam etti: “Özellikle imalat sektörü, 5G’den çok faydalanacak. 5G’nin getirdiği devrimci yeniliklerden birisi de mobil operatörler dışında özel 5G ağlarının da kurulabilmesi. Bunun da özellikle imalat sektöründe, limanlarda, eğlence ve spor merkezlerinde olması bekleniyor. Birkaç tane büyük sanayi kuruluşumuz özel ağ kurma konusunda girişime başladı. Sanayi odalarımızın başlattıkları dijital dönüşüm projelerini kurdukları test merkezleri, prototip merkezleri; buraya 5G’yi de eklemek için çalışmalar var.”
Pazar yüzde 60 büyüyecek
5G’nin oluşturacağı pazar hacmi ile ilgili tahminleri de paylaşan İlhan Bağören, 5G’nin 2027’ye kadar yılda 1 trilyon dolara yakın küresel bir pazar oluşturmasının öngörüldüğünü bildirdi. Bağören, “Ülkemizde de senelik 2-3 milyar dolarlık bir pazar oluşmasını bekliyoruz. Mesela geçen sene 4.5G’de 1,5 milyar doların üzerinde yerli pazar vardı. 5G’ye geçince bunun en az yüzde 60 büyümesi bekleniyor. 5G’ye geçen ülkelerde böyle bir trend gözlendi. Böyle bakarsanız 2,5-3 milyar dolarlık sadece Türkiye’de bir pazar olması bekleniyor 2023’ten itibaren.” ifadelerini kullandı.
HTK üyeleri yurt dışı ihalelerine davet ediliyor
5G ürünlerinin ihracatı konusunda da bilgiler veren İlhan Bağören, “Kümede ve UUYM5G Projesi’nde yer alan firmalarımızın hepsinin uluslararası bir pazarı var. Benim çalıştığım firmanın 40 ülkede müşterileri var. Bunlar otomatik olarak 5G teknolojilerimizin potansiyel müşterileri haline geliyor. Bu şekilde bakınca 100’den fazla firmaya şu anda HTK üyeleri olarak satış yapmış durumdayız. Burada imece usulü herhangi birimiz o ülkede satış yaptıysak kümenin diğer üyelerini de oraya sokabilir durumdayız. 5G konusunda da bu ülkelerden ihalelere katılım davetleri almaya başladık ve şu anda birçok ülkede ihalelere giriyoruz.” dedi.
6G’NİN TAM ZAMANI
6G haberleşme teknolojilerinin gündemine girmeye başladı. Konuyu yakından izlediklerini anlatan İlhan Bağören, 6G’nin standart çalışmalarının 2026-2027 yıllarında başlayacağı tahminini paylaştı.
6G’yi düşünmek için erken olmadığını vurgulayan Bağören, şunları söyledi: “2026’da hadi bakalım 6G’de ne olacak diye başladığında zaten geç kalınmış olur. Başkasının patentleri oraya giriyor ve onları kullananların patent ödemeleri yapması gerekiyor. Bu nedenle, 6G’yi düşünmek için erken değil, tam zamanı. 6G’de olması gereken teknolojilerde akademisyenlerimizin araştırma yapmaya başlaması lazım. Endüstri ile akademinin bir araya gelerek 6G standart çalışmalarında kendi geliştirdiğimiz patentlerin standartlara girmesi için çalışmalıyız. O zaman sürdürülebilir standartlarda paydaş olma fırsatını yakalayacağız.”
