SSM Yan Sanayicisine Kredi Desteği Verecek
Savunma Sanayi Müşteşarlığı bir ilki daha başardı. Sanayileşme Daire Başkanı Bilal Aktaş Yerli ve Milli sanayinin gelişmesi konusunda yan sanayi ve KOBİlere kredi ve teşvik uygulamasını OSTİM Gazetes’ine anlattı.
Yan Sanayi ve KOBİ'ler için oluşturulan kredi ve teşvik mekanizması hakkında bilgi verir misiniz?
Savunma Sanayii İcra Komitesi yerli sanayi kuruluşlarına savunma sanayiine yönelik projelerden iş almaları kaydıyla, proje kapsamında ihtiyaç duydukları makine ve teçhizat yatırımlarının finansmanı için proje süresince geri ödenmek üzere Savunma Sanayii Destekleme Fonu’ndan kaynak ayrılmasına ve bu kaynağın savunma sanayi firmalarına kredi olarak kullandırılmasına karar vermiştir.
Söz konusu kredi sadece yan sanayi ve KOBİ niteliğindeki firmalara kullandırılacak olup, başvurular doğrudan Müsteşarlığımıza yapılacaktır. Kredi talebinde bulunacak olan firmaların, savunma sanayiine yönelik projelerden iş aldıklarını ve ilgili proje süresini bildiren resmi yazıyı, makine ve teçhizat yatırımlarına ait proforma faturalarını, kredi talebiyle ilgili ayrıntılı bir fizibilite raporunu Müsteşarlığımıza sunmaları gerekmektedir.
Kredi başvuruları Müsteşarlığımız tarafından değerlendirildikten sonra, uygun bulunan başvurulara kredi tahsisi Müsteşarlığımızca yapılacaktır. Kredi talebinde bulunan firmaların kullanacakları kredi tutarına eşit miktarda Türk bankalarından alınmış teminat mektubunu Müsteşarlığımıza sunmaları gerekmektedir.
Kırıkkale Üniversitesi’nde kurulacak Teknoloji Geliştirme Bölgesi ve Kırıkkale’de kurulacak Silah İhtisas OSB çalışmalarında hedef nedir? Bu çalışmaların ne zaman tamamlanması planlanmaktadır?
MKEK fabrikaları ile güçlü bir savunma sanayii altyapısına sahip Kırıkkale’de, Kırıkkale Üniversitesi bünyesinde 4691 ve 6170 sayılı Kanunlar kapsamında Teknoloji Geliştirme Bölgesi kurulması ile Kırıkkale Valiliği tarafından Silah Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi kurulması planlanmaktadır.
Kurulacak Teknoloji Geliştirme Bölgesinde oluşturulacak Ar-Ge altyapısı ile, Türk Silahlı Kuvvetleri’ni ileri teknoloji ürünleri ile modernize etmek üzere ihtiyaç duyulan teknolojilerin yurt içinden karşılanması için gerekli teknolojik altyapının tesis edilmesi, savunma Ar-Ge faaliyetlerine yönelik sanayi, üniversite işbirliğinin etkin olarak sağlanması ve savunma sanayiinde üniversitede oluşturulan bilimsel ve teknolojik bilginin ürüne dönüştürmesi hedeflenmektedir.
Kırıkkale Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösterecek Teknoloji Geliştirme Bölgesinin kuruluş aşamasında planlama ve projelendirmelerinin yapılması, gerekli alt yapı ve üst yapı hizmetleri ile Bölge için gerekli her türlü hizmetlerin yürütülmesi, Bölgenin Kanunlar ve ilgili yönetmeliklerde gösterilen amaca uygun olarak yönetilmesi ve faaliyetlerine Müsteşarlığımız katkı sağlayacaktır. Çalışmalar hızlı bir şekilde devam etmektedir ve en yakın zamanda sonuca ulaştırılacaktır.
Diğer yandan Savunma Sanayii Müsteşarlığı olarak Kırıkkale Valiliği tarafından kurulması planlanan Silah Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyetinde yer alacağız. Bu İhtisas Organize Sanayii Bölgesinde yer alacak Ana yüklenici konumundaki büyük ölçekli savunma sanayii kuruluşlarının yanı sıra, ülkemizde savunma sanayii ve alt sektörlerinde faaliyet gösteren yan sanayi ve KOBİ boyutundaki firmaların da yer alması ile fiziksel, yönetimsel ve teknolojik yeteneklerinin geliştirilerek ulusal düzeyde yürütülen projelerde daha yaygın ve etkin olarak yer almaları hedeflenmektedir.
Türk savunma sektörünü geçmiş yıllarla karşılaştırdığımızda ne gibi ilerlemeler kaydedildi?
3238 sayılı kanunla kurulan ve kurulduğu günden bu yana yenilikçi bakış açısıyla projelerini yürüten Savunma Sanayii Müsteşarlığı; vizyonunu, “Savunma ve güvenlik teknolojilerinde Türkiye’yi üstün kılmak”, misyonunu ise, “Ülkemizin savunma ve güvenlik yeteneklerinin gelişimini sürekli kılacak sanayileşme, teknoloji ve tedarik programları yönetmek” olarak belirlemiştir. Gerçekleştireceği faaliyetler için Stratejik Planlarını ve Sektörel Strateji Dokümanını oluşturan Müsteşarlığımız, 2012-2016 dönemiyle birlikte “teknolojik üstünlük” anlayışına geçmiş ve hedeflerini; sürdürülebilir sanayi, teknolojik yetkinlik, program yönetimine geçiş ve değer yaratan-değer gören çalışanlar olarak belirlemiştir. Böylece 1990’larda hazır alımla başlayan süreç, 1990-2000 aralığında ortak üretimle devam etmiş, 2000’lerle birlikte özgün ürünlerin tasarımı ve ihracatına dönüşmüştür. Yine 2011 yılı, yürüttüğümüz savunma sanayii projelerinde önemli gelişmelerin yaşandığı bir yıl oldu. Türk savunma sanayii şirketleri yurt dışına zırhlı araçlar, hava savunma sistemleri, roket sistemleri, simülatörler, sahil güvenlik gemileri, askeri haberleşme sistemleri, komuta kontrol sistemleri ve yazılımları ihraç etmeye başladı. Milli Muharip Jet Uçağımızın kavramsal tasarım projesini başlattık. Türkiye’de tasarlanan ve üretilen MİLGEM Savaş Gemisi ve KİRPİ Mayına Karşı Korumalı Araç envantere alındı. İnsansız Hava Aracımız ANKA ve Taarruz Helikopterimiz ATAK uçuş testlerine başladı. Milli Tank Altay’ın konsept tasarımı tamamlandı ve prototip üretimlerine geçiyoruz. Milli tasarım olan güdümlü roketimiz CİRİT’in seri üretimine başladık. Milli Piyade Tüfeği’nin tasarımı tamamlandı ve testlerine devam ediliyor. Hürkuş Eğitim Uçağı’nın tasarımı tamamlandı ve ilk uçağın üretimine başlandı. GÖKTÜRK-2 Uydusu’nun üretimine geçildi ve bu sene fırlatması yapıldı.
Sürdürülebilir ve rekabetçi bir savunma sanayiinin mimarı olmak isteyen Müsteşarlığımız, tasarım ve ihracata dönük bu yeni yüzünü, 2012-2016 Stratejik Planında önemli görevler verdiği Sanayileşme Daire Başkanlığı ile geliştirmeye çalışmaktadır.
SK/O Yönergesi 2011 ile SSM tarafından yürütülen projelerde talep edilen SK/O yükümlülük oranı artırılarak sözleşme bedelinin en az %70’i olacak şekilde belirlenmiştir. Ayrıca Kategori-A (Sanayi Katılım) SK/O yükümlülüğünün en az %30’unun Yan Sanayi/KOBİ İş Payı ve en az %15’inin KOBİ payı olarak taahhüt altına alınması şart koşulmuştur.
2011 Yılı Sonu İtibariyle Toplam SK/O Gerçekleşmesi : 6,02 Milyar ABD Doları
2011 Yılı Sonu İtibariyle Kalan SK/O Yükümlülüğü : 10,16 Milyar ABD Doları
Sanayi Katılımı : 2,70 Milyar ABD Doları
İhracat : 6,67 Milyar ABD Doları
Teknolojik İşbirliği : 790 Milyon ABD Doları
Kümelenme faaliyetleri hakkında bilgi verir misiniz?
Sanayileşme Daire Başkanlığı, SASAD, TOBB ve KOSGEB vb. kuruluşlar ile yurt içi savunma sanayii faaliyetleri konusunda koordinasyonu sağlamakta ve kümelenme çalışmalarında önemli roller üstlenmektedir. Kümelenme; rekabet eden, birbirini tamamlayan ve birbirine bağlı olan firma ve kuruluşların bölgesel yoğunlaşmaları olarak tanımlanır. Kümelenme yaklaşımının savunma sanayiinin gelişimi için de uygun bir model olduğu değerlendirilmektedir. Savunma Sanayii’nin gelişimi ve koordinasyonu için Savunma Sanayii’nde uzmanlaşmış yan sanayi ve kümelenme yapılarının oluşturulması kapsamında Ankara’da ve ülkemizin diğer bölgelerinde kümelenme yapılarının oluşturulmasına başlanmıştır.
Aktif olarak çalışan kümelenmeler ve firma sayıları:
1- OSTİM Savunma ve Havacılık (OSSA),105
2- İZMİR ESBAŞ Havacılık ve Uzay (HUKD), 35
3- TEKNOKENT Savunma Sanayii Platformu (TSSP), 63
4- ESKİŞEHİR Havacılık, 29
Kurulum aşamasında olan kümelenmeler:
5- TUZLA DENİZCİLİK
6- ANKARA KAZAN
Kazan Kümelenmesi ile ilgili olarak; Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından yapılan çalışmalar ve yurtdışındaki örneklerin incelenmesi sonucunda, savunma, güvenlik, havacılık ve uzay alanlarında çalışan yan sanayi ve KOBİ firmalarının fiziksel olarak bir arada faaliyet gösterebileceği bir kümelenme alanı oluşturulması öngörülmüştür. Bu kümelenme alanının, yan sanayi ve KOBİ’lerin alt yüklenici olarak birlikte çalışmakta oldukları ana yüklenici TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. tesislerine yakın olarak konuşlanmasının da, firmalar arası işbirliği ve ortak çalışma kültürünü artırmak açısından uygun olacağı değerlendirilmiştir.
Kurulum aşamasındaki Ankara Kazan Kümelenmesi geliştirilecek yeni yetenekler ile savunma ve havacılık sanayisine bir ivme kazandıracak ve rekabet gücünü arttıracaktır. Kazan Kümelenmesi savunma ve havacılık sektöründeki büyük firmaların Ankara’da yer alması nedeniyle önemli ve güçlü yönlere sahip olacaktır. Bu sayede ana yüklenicilerin bilgi ve tecrübeleri yan sanayi ve KOBİ’lere aktarılma imkânı bulacaktır. Aynı sektörde tamamlayıcı bakış açısıyla faaliyet gösteren paydaşlar sektördeki çalışmaların sürdürülebilirliği açısından önem teşkil etmektedir. Diğer yandan kümelenme, sektördeki sorunların giderilmesi anlamında katılımcı bir yönetimin örneği de olacaktır. Kümelenmenin kurulma ve işletim modeli, SSM koordinasyonunda, ilgili kurum ve kuruluşların ortak çalışması ile belirlenecektir.
Savunma Sanayi Envanteri çıkarılması ile ilgili sürdürülen çalışmalar kapsamında yapılan çalışmaların bir sonucu olarak yakın zamanda açılışı gerçekleştirilen Sanayileşme Portalı hakkında bilgi verir misiniz?
2012-2016 Stratejik Planında asıl kurgu “Sürdürülebilirlik” ve bunun en önemli iki unsuru olan “Sanayi Derinliği” ve “Teknolojik Yetkinlik” çerçevesinde yapılmıştır. Savunma Sanayi Portali de bu iki unsuru desteklemek üzere kurulmuştur. Savunma sanayii alanında çalışan firmaların birbirilerinden haberdar olmalarını ve iletişimlerini arttırmalarını, bu alanda faaliyet göstermek isteyen firmaların da kendilerini tanıtabilmelerini sağlayacak bu portalden elde edilecek verilerle Savunma Sanayii Ana ve Yan Sanayii firmalarıyla ilgili sürekli güncellenecek bir veri tabanı oluşturulacak ve bu veriler, 2012-2016 yılı Stratejik Planı’nda öngörülen yetenek envanteri ve potansiyel yerli alt yüklenici listesine temel teşkil edecektir.
Ayrıca, Savunma Sanayi Müsteşarlığı tarafından yürütülen projelerde faaliyet gösteren ya da göstermek isteyen firmalar için Portal’ a giriş SK/O 2011 yönergesi ile zorunlu hale getirilmiştir. Bu kapsamda Sanayileşme Portalına üyelik için http://sanayilesme.ssm.gov.tr adresinden yeni üyelik başvurusunda bulunulması gerekmektedir.
2012-2016 Stratejik Planı kapsamında Sanayileşme Dairesi görevleri hakkında bilgi verebilir misiniz?
Sanayileşme Daire Başkanlığının, birinci görevi Sektör stratejilerinin koordinasyonu ve takibini yapmaktır. Bu doğrultuda, 2012-2016 Stratejik Planı ve 2009-2016 Savunma Sanayii Sektörel Strateji Dokümanı referansı altında yürütme ve güncelleme çalışmalarını sürdürmektedir.
Stratejik Plan çerçevesinde Sanayileşme Dairesine “Savunma ve güvenlik sektörünün etkinliğinin artırılması yönünde tedbirler geliştirmek” ve “İhtiyaçların yurtiçinden karşılanma oranını tabana yayılmış bir tedarik zinciri oluşturarak artırmak” hedefleri kapsamında görevler düşmektedir.
“Savunma ve güvenlik sektörünün etkinliğinin artırılması yönünde tedbirler geliştirmek” hedefine göre planlanan proje, başta MKEK ve TSKGV şirketleri olmak üzere savunma sanayiinde yer alan tüm kamu kurum ve kuruluşlarının ele alınacağı detaylı bir sektör analizi çalışmasının yapıldığı bir “sektör analizi ve yapılandırması” çalışmasıdır. “İhtiyaçların yurtiçinden karşılanma oranını tabana yayılmış bir tedarik zinciri oluşturarak artırmak” hedefine göre ise amaçlanan Savunma sanayii yetenek envanterini güncel tutmak ve kullanıma sunmak üzere ana ve yan sanayi portali oluşturmaktır. Bu sayede potansiyel yerli alt yükleniciler listesi elde edilecektir.
2009-2016 yılları içerisinde de dairemiz kapsamında planlanan faaliyetler; Sektörel Strateji Dokümanını güncellemek, Savunma Sanayii 25 Analiz Çalışmasını bundan sonraki yıllarda da devam ettirmek ve farklı kategorilerde ödül vermek, Müsteşarlığımız tarafından yürütülen projeler kapsamında elde edilen yetenekler hakkında kamu kurumlarına bilgilendirme yapmak, komşu sektörlerin altyapı ve teknolojik imkânlarını araştırarak çalıştaylar düzenlemek, Sanayi Katılımı ve Offset (SK/O) olanaklarından yurt içi firmaların bilinçli ve düzenli bir biçimde faydalanabilmesi için Offset Bilgilendirme Çalıştayları düzenlemek, Türk savunma sanayiinin sistem ve alt sistem seviyelerinde ürün portföyünün geliştirilmesi ve buna yönelik altyapılarının geliştirilmesi (test, kalifikasyon, kalite sistemleri vb) için, Ürün Geliştirme Kredisi (ÜGK) mekanizması kurmak, hedef teknoloji/alt sistem alanlarında “Potansiyel Yerli Alt Yüklenici Listesi”ne TÇD’lerde yer vermek ve yerli bölgesel yolcu uçağı geliştirme faaliyetlerini takip ederek bu faaliyetlere destek vermektir.
